W ORLD E XPLORER     

Siteoverzicht
Email
Homepage
     

Rubriek : Historische figuren

Frederik I van Brandenburg

Frederik [Brandenburg] Frederik I (21 sept. 1372 - Kadolzburg 21 sept. 1440), keurvorst van Brandenburg van 1417 tot 1440, uit het Huis Hohenzollern, was eerst alleen burggraaf van Neurenberg (sinds 1397). Wegens zijn voortdurende bijstand aan keizer Sigismund werd hij in 1415 tot markgraaf van Brandenburg benoemd (met de waardigheid van keurvorst) en op 18 april 1417 officieel met dit gebied beleend. Hiermee begon de machtsontplooiing der Hohenzollern. Frederik nam verder deel aan de bestrijding der Hussieten.
Frederik Willem, bijgenaamd de Grote Keurvorst (Berlijn 16 febr. 1620 - Potsdam 9 mei 1688), keurvorst van Brandenburg van 1640 tot 1688, uit het Huis Hohenzollern, is de grondlegger van de Pruisische staat. Hij vertoefde tussen 1634 en 1637 in Holland (o.a. studie te Leiden). Een dochter van Frederik Hendrik, Louise Henri�tte, werd in 1646 zijn echtgenote (zij stierf in 1667; in 1668 huwde Frederik Dorothea van Holstein-Gl�cksburg). Bij de aanvang van zijn regering was zijn land hevig geteisterd door de Dertigjarige Oorlog (1618-1648). In 1641 werd hij door Polen met het hertogdom Pruisen beleend. Hij ging al spoedig over tot een grootscheepse legerhervorming naar Nederlands voorbeeld: een streng gedisciplineerd, klein, goedbetaald keurleger. In 1651 beschikte Frederik Willem als eerste Duitse vorst over een staand leger, tevens het beste in Duitsland. Bij de Vrede van M�nster was Brandenburg uitgebreid met Achter-Pommeren, Kammin, Minden en Halberstadt, terwijl Frederik Willem de voogdij over Maagdenburg verkreeg.
In de Noordse Oorlog (1655-1660; zie Noordse Oorlogen) ging Frederik Willem, die aanvankelijk aan de kant van Zweden stond, tot de partij van de keizer en Polen over; bij de Vrede van Oliva werd de onafhankelijkheid van Pruisen bevestigd. In 1666 wist hij van het huis Palts-Neuburg definitieve erkenning te verkrijgen van zijn rechten op Kleef, Gulik en Ravensberg. In hetzelfde jaar trok hij Maagdenburg bij Brandenburg en steunde hij de Republiek door bemiddeling in haar oorlog met M�nster (Vrede van Kleef). In de oorlog tussen Lodewijk XIV en de Republiek der Verenigde Nederlanden steunde Frederik Willem de Republiek weer, totdat hij in 1673 bij de Vrede van Vossem het daarvoor aan Frankrijk verloren Kleef terugkreeg. In 1674 nam hij weer deel aan de coalitie tegen Lodewijk XIV en boekte onderwijl tegen Zweden zijn grootste militaire overwinning bij Fehrbellin (1675). Maar bij de Vrede van St.-Germain (1679) moest Frederik Willem bijna al zijn veroveringen aan Zweden teruggeven. Daarna stond hij weer enige jaren aan de zijde van Frankrijk, dat hem, evenals de Nederlanden tevoren hadden gedaan, financieel steunde. De herroeping door Lodewijk XIV van het Edict van Nantes (1685), waarbij de rechten van de hugenoten werden herroepen, bracht verwijdering van Frankrijk. Om het sterk ontvolkte Brandenburg weer te bevolken liet Frederik Willem behalve hugenoten ook alle andere om hun geloof vervolgde protestantse sekten toe, evenals katholieken en joden (zelf was hij calvinist).
Frederik Willems bewind draagt duidelijk absolutistische kenmerken (zie absolutisme). Op vaak despotische wijze vernietigde hij velerlei privileges ter wille van zijn absolutistisch regeringssysteem. De vooralsnog zeer disparate delen waaruit zijn rijk was komen te bestaan, trachtte Frederik Willem tot een eenheid te smeden. Hij bevorderde de kolonisatie door Hollandse boeren, wier bedrijven welvaart brachten en tevens als voorbeeld moesten dienen. Hij liet Berlijn en Breslau verbinden door het Friedrich Wilhelmkanaal tussen Oder en Spree. In de loop van zijn regering perfectioneerde hij het belastingstelsel. Hij verviervoudigde de staatsinkomsten, maar deze werden bijna geheel besteed aan het leger en de salari�ring van de ambtenaren. Al met al vestigde Frederik Willem de traditie van de Pruisische politiek, die eeuwenlang haar heil zou blijven zoeken in militaire kracht, gezag en discipline als grondslagen van de staatsmacht.
 


Klik hier om deze pagina als je startpagina in te stellen !

Google
 
Web www.worldexplorer.be
www.infoblog.be
© 2006 - WorldExplorer