Rubriek :
Historische figuren
Gaius Marius
Marius, Gaius, (Cereatae,
bij Arpinum, 157 - Rome 13 jan. 86 v.C.), Romeins veldheer, als
homo novus van het Italische platteland lid van de ridderstand,
huwde met Julia, een tante van Julius Caesar. Als
onderbevelhebber trok hij in 109 v.C. met Caecilius Metellus mee
op tegen Jugurtha, keerde in 108 naar Rome terug, verkreeg het
consulaat voor 107 en werd tegen de wens van de Senaat belast
met de oorlog tegen Jugurtha. Hij versloeg Jugurtha en diens
schoonvader Bocchus bij Cirta (107) in de Jugurthijnse Oorlog.
Toen bij zijn terugkomst Itali� bedreigd werd door een inval van
de Cimbren en Teutonen, benoemde het volk Marius voor de tweede
maal tot consul (104) en daarna, in strijd met het gebruik, voor
de derde, vierde en vijfde maal. Doordat de Cimbren en Teutonen
niet direct naar Itali� optrokken, kreeg hij tijd om het leger
te reorganiseren. Naast zuiver militaire veranderingen was zijn
voornaamste hervorming dat hij het kwijnende, hoofdzakelijk uit
boeren gerekruteerde volksleger verving door een uit
proletari�rs gerekruteerd beroepsleger. Deze hervorming, waarmee
hij reeds in 107 in de strijd tegen Jugurtha een begin had
gemaakt, zou in de volgende burgeroorlogen een essenti�le factor
blijken voor de ontwikkeling van republiek tot monarchie. Hij
versloeg de Teutonen bij hun terugkomst in Zuid-Galli� bij Aquae
Sextiae (Aix-en-Provence) (102). Daarop trok hij naar Itali�,
waar Lutatius Catulus, proconsul, bedreigd werd door de Cimbren.
Marius overwon hen in 101 op de Campi Raudii bij Vercellae (in
de Povlakte) en werd voor de zesde maal, voor het jaar 100, tot
consul gekozen. In deze ambtsperiode ondersteunde hij eerst, met
de volkomen rechtmatige bedoeling land als pensioen voor zijn
veteranen te verkrijgen, de volkstribuun Appuleius Saturninus en
de praetor Servilius Glaucia tegen de optimaten. Maar toen hun
radicale optreden al te scherpe vormen aannam, werd Marius
gedwongen hen prijs te geven en te vernietigen. Door deze
overwinning van de optimaten verloor Marius de volksgunst. Hij
verliet Rome en tijdens zijn afwezigheid nam het aanzien van
Sullatoe.
Ook in de Bondgenotenoorlog, waarin hij en Sulla bevelhebbers
waren, werd hij door laatstgenoemde overvleugeld. Om het
opperbevel tegen Mithridates brak de eerste burgeroorlog uit
(88). Marius verbond zich met Sulpicius Rufus, die als
volkstribuun hem in plaats van Sulla het opperbevel gaf. Sulla
trok tegen Rome op, nam het stormenderhand in en verdreef Marius
en zijn aanhangers. Marius ontkwam naar Afrika, maar keerde in
87 na Sulla's vertrek terug en veroverde met Cornelius Cinna,
Sertorius en Papirius Carbo Rome. Hier werd hij voor het jaar 86
wederom tot consul gekozen, maar overleed na enkele dagen.
