W ORLD E XPLORER     

Siteoverzicht
Email
Homepage
     

Rubriek : De mens - algemeen

De inrichting van staat en maatschappij

De Engelsman John Locke (1632-1705) - zie foto - had in zijn boek Twee Verhandelingen over de Regering gesteld dat de macht in de staat gesplitst zou moeten worden. De macht om wetten te maken, de wetgevende macht, zou bij het volk moeten rusten. Er zouden dan nooit wetten kunnen komen die het volk beslist niet wilde. De macht om deze wetten uit te voeren, de uitvoerende macht, zou moeten berusten bij de koning.
In Frankrijk werd deze gedachte overgenomen en verder uitgewerkt door Montesquieu (1689-1755). Die voegde er evenwel een onafhankelijke macht aan toe, de rechterlijke macht. De rechters moesten onafhankelijk van het volk en de koning de mogelijkheid hebben overtreders van de wetten te bestraffen.
Deze scheiding in drie machten (wetgevende macht, uitvoerende macht en rechterlijke macht), ook wel de Trias Politica genoemd, is de grondslag geworden van staat en maatschappij in de democratische landen van West-Europa.
In het Frankrijk van na 1700 bleven echter de koningen Lodewijk de Vijftiende (1715-1774) en Lodewijk de Zestiende (1774-1792) oppermachtig. Ze regeerden absoluut, wat betekent onbeperkte heerschappij van de koning, zonder gebonden te zijn aan welke wetten of voorschriften dan ook. Hierop leverde Montesquieu felle kritiek in zijn Perzische Brievfen van 1721. Later bracht hij zijn kritiek op meer wetenschappelijke wijze naar voor in het boek Over de Geest der Wetten van 1748. Daarin werkte hij ook zijn gedachten over de scheiding van de machten, de Trias Politica, nader uit.
De Franse schrijver Voltaire (1694-1778), die eigenlijk Fran�ois-Marie Arouet heette, stelde zijn scherpe pen geheel in dienst van de Verlichting. Hij verzette zich onder meer fel tegen de macht van de rooms-katholieke kerk. Vooral veroordeelde hij de onverdraagzaamheid van de rooms-katholieke kerk. Hiertegen keerde hij zich in zijn werk Verhandeling over de Verdraagzaamheid van 1763. Ten onrechte werd hem van kerkelijke zijde verweten, dat hij een godloochenaar was. Voltaire geloofde wel degelijk in God, maar niet in de kerk. Hij was een aanhanger van het de�sme, dat ervan uitgaat dat God de wereld geschapen heeft, maar dat alles verder verloopt volgens de natuurwetten. Dit is een geloofsopvatting die duidelijk in het tijdperk van de Verlichting thuishoort. In 1751 verscheen in Frankrijk het eerste deel van de Encyclop�die, die uit zeventien delen zou gaan bestaan. Het is de beroemdste encyclopedie uit de geschiedenis, die tot stand kwam onder de leiding van Diderot (en d'Alembert, die meewerkte tot in 1758 toen deel zeven werd uitgegeven). Deze encyclopedie was geheel nieuw en omvatte alles wat er omstreeks 1750 bekend was over kunst, techniek en wetenschap. Er werd aan meegewerkt door vrijwel alle vooraanstaande schrijvers en wetenschapsmensen uit die tijd, zoals Montesquieu, Voltaire en Rousseau.
Jean-Jacques Rousseau (1712-1778), geboren in Gen�ve, was eveneens ��n van de grote figuren uit het tijdperk van de Verlichting. Hij leidde een groot deel van zijn leven een zwervend bestaan. In 1750 won hij een door de Academie van Dijon uitgeschreven prijsvraag met zijn werk Dialoog over Wetenschappen en Kunsten. De vraagstelling was of de ontwikkeling van wetenschappen en kunsten had bijgedragen tot verbetering van het zedelijk en maatschappelijk gedrag, of niet. Rousseau meende dat die ontwikkeling alleen maar een ongunstige invloed had gehad.
In zijn boek Over het Maatschappelijk Verdrag van 1762 zette hij uiteen, dat de mens aanvankelijk, toen er nog geen wetten en regels waren, gelukkig was geweest. Pas na het ontstaan van wetten in de samenleving, na het sluiten van het 'maatschappelijk verdrag', verloor de mens de natuurlijk neiging tot het goede. In zijn boek Emile van 1762 pleitte Rousseau voor de terugkeer naar de natuur, dus de afschaffing van alle wetten.
Van de grote denkers uit de tijd van de Verlichting was de filosoof Rousseau wel degene die de verstandelijke redeneringen het meest liet be�nvloeden door gevoelens. Rousseau leidde dan ook een nieuwe stroming in, namelijk de Romantiek.
 


Klik hier om deze pagina als je startpagina in te stellen !

Google
 
Web www.worldexplorer.be
www.infoblog.be
© 2006 - WorldExplorer