Rubriek :
Historische figuren
Patrice Lumumba
Lumumba, Patrice
Emery (Onalua, territorium Katako Kombe, Sankuru-Kasai, 2 juli
1925 - Katanga 10/13 febr. 1961), politicus uit Kongo [Kinshasa],
behorende tot het Tetela-volk, was van 1957 tot 1959
handelsdirecteur van een bierbrouwerij in Leopoldstad.
In okt. 1958 behoorde hij tot de oprichters van de Mouvement
National Congolais (MNC), een organisatie die ten doel had op
geweldloze wijze onmiddellijke onafhankelijkheid voor
Belgisch-Kongo te bereiken. Het MNC-congres te Stanleystad
leidde tot ernstige onlusten. Lumumba werd daarvoor
verantwoordelijk gesteld, in nov. 1959 gearresteerd en tot zes
maanden gevangenisstraf veroordeeld. Zijn populariteit onder de
Kongolezen was zo groot, dat hij in staat werd gesteld de
politieke rondetafelconferentie van jan.-febr. 1960 te Brussel
bij te wonen. De wetgevende verkiezingen van mei 1960 brachten
Lumumba en de MNC grote winst.
Op 30 juni 1960 werd de soevereiniteit aan Kongo overgedragen.
Lumumba werd de eerste regeringsleider. Zijn regering werd
geconfronteerd met de opstand van het Kongolese leger begin juli
1960 en de Katangese secessie onder Tsjombe op 11 juli 1960. Op
14 juli verbrak Lumumba de betrekkingen met Belgi�. Hij reisde
naar de Verenigde Staten om hulp te bepleiten, o.a. in de
Verenigde Naties. Begin september werd hij door president
Kasavubu van zijn functie ontheven. Op 14 sept. werden de
Kongolese politici 'geneutraliseerd' door kolonel Mobutu.
Gedurende twee maanden verbleef Lumumba in zijn residentie,
bewaakt door een leger van de Verenigde Naties. Op 27 nov.
slaagde hij erin te ontsnappen, maar hij werd op weg naar
Stanleystad op 2 dec. 1960 aangehouden te Port-Francqui, op 17
jan. 1961 naar Katanga overgebracht en in februari bij
Lubumbashi om het leven gebracht. Hij werd, vooral door vele
jonge Afrikaanse staten, als een martelaar voor de Afrikaanse
zaak beschouwd.
