Rubriek :
Historische figuren
Posidonius
Posidonius (Gr.:
Poseidonios) (Apamea, in Syri�, ca. 135 - Rhodos 51 v.C.),
Grieks wijsgeer, sto�cijn, volgde vanaf ca. 115 v.C. te Athene
het onderwijs van Panaetius van Rhodos; na 110 maakte hij lange
reizen, o.m. in Spanje, Noord-Afrika en Zuid-Galli�; ca. 95 v.C.
vestigde hij zich op Rhodos.
Hij was een van de beroemdste wijsgeren en geleerden van zijn
tijd: Marcus Tullius Cicero onderhield nauwe relaties met hem,
Pompejus zocht hem op en Rhodos maakte hem ereburger. Posidonius'
eigen geschriften zijn verloren gegaan en het is moeilijk aan te
geven wat - in de geschriften van tijdgenoten en lateren - wel
en wat niet op hem teruggaat.
Zeker is dat Posidonius' sto�cisme in belangrijke opzichten van
de oude Stoa afweek. In zijn ethiek gaat hij uit van de
onherleidbaarheid van de driften tot oordelen; in zijn fysica is
de materie zelfstandig en niet een fase van de logos; in zijn
mathematica hebben de getalmatige structuren een zelfstandig
bestaan. In dit alles is de invloed van het platonisme
onmiskenbaar.
In zijn natuurbeschouwing beklemtoonde hij de kosmische
sympathie, dwz. de onderlinge samenhang van alle delen van het
universum. Hij schreef een geschiedenis van zijn eigen tijd, als
onderdeel van de geschiedenis van de kosmos. In zijn werk Over
de oceaan behandelde hij o.m. de samenhang tussen getijdestanden
en schijngestalten van de maan.
Hij schreef over astronomische, meteorologische, maar ook over
theologische onderwerpen en poogde steeds alle kennis die tot
zijn dagen tot stand gekomen was, samen te vatten en te
interpreteren in het verband van de filosofie.
Ook de geschiedschrijving van de filosofie is door hem
be�nvloed. Het is deze encyclopedische activiteit van Posidonius
die hem voor allerlei auteurs (bijv. Marcus Tullius Cicero,
Lucius Annaeus Seneca, Plinius) tot een dankbaar gebruikte
informatiebron maakte. Zijn betekenis voor de doorstroming van
de hellenistische beschaving naar Rome is dan ook groot geweest.
