Rubriek :
Historische figuren
Willem Barentsz
Barentsz, Willem
(Terschelling ca. 1550 - op zee 20 juni 1597), Nederlands zeeman
en cartograaf, voer aanvankelijk op Spanje en de Middellandse
Zee en gaf in 1597, met medewerking van Plancius, een Nieuwe
beschrijvinghe ende caertboeck van de Middellandtsche Zee uit,
met een merkwaardige Inleydinghe over zeevaartkunde en
cartografie. Zijn bekendheid dankt hij vooral aan drie pogingen
om langs het noorden van Europa en Azi� in Indi� te komen. De
eerste reis (1594) onder Corn. Cornelisz. Nay leidde tot de
ontdekking van de westkust van Nova Zembla, de tweede tocht
(1595) onder dezelfde had geen resultaat. Op de derde tocht
(1596-1597), waarop Barentsz wilde overwinteren om in het
volgende voorjaar de reis voort te zetten, geschiedde de
overwintering onvrijwillig, doordat het schip van Jacob van
Heemskerck, waarop Barentsz als wetenschappelijk leider voer, in
het ijs bekneld raakte. Tevoren waren Bereneiland en Spitsbergen
ontdekt en in kaart gebracht. In een uit scheepsdelen gebouwde
hut (het 'Behouden Huys') werd onder grote ontberingen op Nova
Zembla overwinterd. In het voorjaar verliet men in twee open
boten het eiland. Barentsz stierf v��r de bewoonde wereld werd
bereikt; zijn metgezellen bereikten Kola. Het door hem in de hut
geschreven en daarin achtergelaten verslag (het cedelken) werd
met een aantal andere voorwerpen in 1871 door de Noor E. Carlsen
teruggevonden en berust thans in het Rijksmuseum te Amsterdam.
Grote documentaire waarde bezit ook het ooggetuigenverslag van
Gerrit de Veer.