W ORLD E XPLORER     

Siteoverzicht
Email
Homepage
     

Rubriek : Historische figuren

Paus Leo XIII

eigenlijk: Vincenzo Gioacchino Pecci (Carpeneto 2 maart 1810 - Rome 20 juli 1903), voor velen de eerste 'moderne' paus, studeerde o.a. aan de Accademia dei Nobili te Rome. Na zijn priesterwijding (1837) vervulde hij enige diplomatieke functies; in 1843 werd hij door Gregorius XVI tot nuntius te Brussel benoemd. Omdat hij echter naar de zin van Leopold I de bisschoppen te veel steunde, werd hij teruggeroepen (1846). Als bisschop van Perugia (1846-1878) werd hij, in Itali�, bekend om zijn strijd tegen het antiklerikalisme en zijn bevordering (samen met zijn broer) van het neothomisme. Pius IX benoemde hem in 1853 tot kardinaal. Na het langdurige pontificaat van Pius IX wist de gematigde partij in het conclaaf de keuze van Pecci door te zetten (20 febr. 1878), o.a. met een beroep op een, waarschijnlijk kort, 'overgangspontificaat'.
1. Betekenis pontificaat
De kwart eeuw van zijn pontificaat is van grote betekenis geworden voor de positie van de Rooms-Katholieke Kerk in de nieuwe tijd. Leo's grote project was nl.: de kerk weer haar plaats te geven in de moderne wereld. Daartoe zag hij in het herstel van een christelijke eenheidsfilosofie, die tevens de basis zou zijn voor een genuanceerde verhouding tussen kerk en staat, het geschikte middel. Zijn fundamentele encyclieken zijn dan ook: Aeterni Patris (1879) over het neothomisme; Diuturnum illud (1881); Immortale Dei (1885) en Libertas (1888) over de juiste staatsleer.
Heel bewust wilde hij 'een politieke paus' zijn, open en soepel ten opzichte van de problemen van de moderne maatschappij, en in frequent contact met regeringen van welke signatuur dan ook. Mede dankzij M. Rampolla, zijn bekwame staatssecretaris van 1887 tot 1903, wist hij de Kulturkampf in Duitsland te be�indigen; met de nieuwe staten van het Zuid-Amerikaanse continent legde hij contacten; de goede verhouding met de Verenigde Staten werd op het eind van zijn pontificaat vertroebeld door de overdreven veroordeling van het amerikanisme (zie amerikanisme [religie]). Tegenover de grote problemen in de Franse Republiek trachtte hij de katholieken te bewegen tot medewerking aan de zgn. ralliementpolitiek (encycliek Au milieu des sollicitudes, 1892), welke echter afstuitte op de intransigente monarchistische houding van het merendeel van de Franse katholieken.
Op vele terreinen zette hij echter de lijn van Pius IX voort: zo bijv. in de Romeinse kwestie, in de strijd tegen liberalisme en socialisme, en in de versterking van het centrale Romeinse gezag. Aandacht had hij voor de problematiek van de oosterse kerken (encycliek Orientalium dignitas, 1894), voor de hereniging (encycliek Satis cognitum, 1896), voor de Latijnsamerikaanse kerk (het plenaire concilie van 1899 te Rome), en voor toenadering tot de Anglicaanse Kerk (waarbij hij zich echter in 1896 bij het schrijven van de encycliek Apostolicae Curae zodanig liet voorlichten dat hij meende haar wijdingen ongeldig te moeten verklaren). Voor de wetenschap was dit pontificaat belangrijk, niet alleen door de encycliek over de exegese (Providentissimus Deus, 1893) en de bevordering van de kerkelijke studies, maar vooral door de openstelling van het Vaticaans Archief (1881).
2. Rerum novarum
Het meest bekend is Leo's pontificaat geworden door de encycliek over het arbeidersvraagstuk (Rerum novarum, 30 nov. 1891), die het begin geworden is van de 'offici�le' katholieke sociale leer; de encycliek was in feite een bevestiging van wat er in Frankrijk, Belgi�, Duitsland, Zwitserland en Oostenrijk gegroeid was aan sociale actie; de politieke consequenties van deze beweging werden echter afgeremd door de eigenlijke afwijzing van de democratie in de encycliek Graves de communi (1901).
3. Invloed
Ofschoon recent historisch onderzoek het enthousiaste oordeel van de tijdgenoten aanzienlijk heeft genuanceerd, blijft toch als duidelijk effect van dit invloedrijke pontificaat: enerzijds de stijging in achting en respect voor het pausschap als morele instantie (ook buiten de rooms-katholieke 'wereld'), anderzijds, en vooral, de groei in zelfvertrouwen binnen de katholieke gemeenschap die haar weg zocht in de moderne wereld.
Leo is begraven in de St.-Jan-van-Lateranen (monument van G. Tadolini), die hij liet restaureren en waarheen hij ook het gebeente van Innocentius III liet overbrengen (monument van G. Lucchetti, 1891).
 


Klik hier om deze pagina als je startpagina in te stellen !

Google
 
Web www.worldexplorer.be
www.infoblog.be
© 2006 - WorldExplorer