W ORLD E XPLORER     

Siteoverzicht
Email
Homepage
     

Rubriek :
Historische figuren

Roehallah Chomeiny (Komeini)

Komeini of Chomeiny, Roehallah, ayatollah, ook gespeld Khomeiny, (Chomein 24 sept. 1902 - Teheran 3 juni 1989), Iraans geestelijk leider, kreeg een grondige (sji'itisch-islamitische) religieuze opleiding en verwierf zich als mollah (voorganger binnen de sji'itische geloofsgemeenschap in Perzi�) al spoedig een aanzienlijke schare volgelingen. In het begin van de jaren zestig kreeg hij de eretitel ayatollah (= teken van God).
Chomeiny betoonde zich van het begin af aan een fel tegenstander van sjah Mohammed Reza Pahlawi (zie onder Pahlawi) en stelde zich o.m. op achter de regering van Mossadeq (1951-1953). In 1963 werd hij gearresteerd en verbannen. Vanuit Irak bleef hij pleiten voor de vestiging van een 'ware islamitische staatsorde' in zijn land. In 1978, toen het vooral door hem opgeroepen verzet tegen de sjah inmiddels massale vormen had aangenomen, werd hij door de Iraakse regering tot ongewenst persoon verklaard en belandde hij in Frankrijk. Pogingen van Perzische regeringsleiders om met hem tot een vergelijk te komen, mislukten volledig, en nadat de sjah begin 1979 zijn land had moeten verlaten, keerde Chomeiny er na ruim vijftien jaar ballingschap als triomfator terug (1 febr. 1979). Hij benoemde een nieuwe regering, waaraan hijzelf niet deelnam; op de achtergrond hield hij echter stevig de macht in handen. Daartoe ontwikkelde hij het concept van de velayate faqih (het toezicht van de geestelijk leider op de politiek).
In de door Chomeiny uitgeroepen islamitische republiek werd de islamitische wet, op fundamentalistische wijze ge�nterpreteerd, met grote gestrengheid ingevoerd. Zijn radicale antiwesterse stellingname en zijn streven naar 'export van de revolutie' brachten hem al snel in conflict met de Verenigde Staten en andere landen. Zijn radicaal theocratische opvattingen gaven aanleiding tot internationale crises (bezetting van de Amerikaanse ambassade in Teheran, 1979-1981; demonstraties van Iraanse pelgrims in Mekka en zijn oproep aan alle islamieten de Britse auteur Salman Rushdie te doden in 1989). Tijdens de oorlog tegen Irak (1980-1988) legde Chomeiny sterk de nadruk op het ideaal van het martelaarschap. Binnenlandse politieke tegenstanders werden meedogenloos vervolgd en ook een groot aantal van zijn aanvankelijke medestanders viel in de loop van de tijd in ongenade (liberalen, sociaal-democraten, communisten, de Moedjahedien Chalk).
Tot zijn dood toe bleef Chomeiny, hoewel hij de laatste jaren zelden meer in de openbaarheid trad, de machtigste man van Iran. Hoewel men in het buitenland in het algemeen sterk afwijzend tegenover zijn beleid stond, kon hij door zijn religieus-politieke gezag en zijn charismatische persoonlijkheid in Iran zelf steeds op aanzienlijke steun rekenen.
 


Klik hier om deze pagina als je startpagina in te stellen !

Google
 
Web www.worldexplorer.be
www.infoblog.be
© 2006 - WorldExplorer