Rubriek :
Historische figuren
Andr� Demedts
Demedts, Andr� (Sint-Baafs-Vijve
8 aug. 1906 - Oudenaarde 4 nov. 1992), Belgisch Nederlandstalig
schrijver en cultureel werker, was van 1949 tot 1971 directeur
van de Gewestelijke Omroep West-Vlaanderen van de BRT te
Kortrijk. Hij was medeoprichter en redacteur van De Tijdstroom
en Vormen en maakte deel uit van de redactie van Dietsche
Warande en Belfort. Zijn omvangrijke en nagenoeg alle genres
omvattende literaire productie, waarvan de gedichten en de
romans het belangrijkste deel vormen, wordt gekenmerkt door een
ethische ingesteldheid, is op de gemeenschap geori�nteerd en
baadt desondanks in een sfeer van existenti�le weemoed. De
aanvankelijke tegenstelling ideaal-werkelijkheid spitste zich
weldra toe op de problematiek individu-gemeenschap. Deze was
eerst een situatie van onverenigbaarheid (Het leven drijft,
1936), leidde tot een berustend pessimisme (Het heeft geen
belang, 1944) en kwam ten slotte uit op een aanvaarding van de
beperkingen van de mens en op de moed om te leven in het
perspectief van het geloof in God (In uw handen, 1954; Alleen
door vuur, 1965). De meeste romans van Demedts spelen op het
platteland, in zijn geboortestreek tussen Mandel en Leie
(Oost-Vlaanderen). De problematiek wordt vaak belichaamd in
personen die wegens hun intellectuele vorming en sociale positie
verantwoordelijkheid dragen, zoals priesters en artsen. De
historische cyclus De eer van ons volk confronteert het
dagelijkse leven in genoemde streek met de ingrijpende
veranderingen, veroorzaakt door de bewogen gebeurtenissen aan
het einde van de 18de en het begin van de 19de eeuw. Vooral na
de Tweede Wereldoorlog ontwikkelde Demedts een jarenlange
cultureel-politieke activiteit, die sterk Vlaams-nationaal
gericht was. Hij was o.m. de initiatiefnemer van de jaarlijkse
Frans-Vlaamse Kultuurdagen te Waregem (sinds 1948) en de
inspirator van het tijdschrift Ons Erfdeel (sinds 1957). Een
Andr�-Demedtsprijs wordt sinds 1970 jaarlijks toegekend door De
Marnixring aan een kandidaat met bijzondere verdiensten, in de
geest van Demedts, op het gebied van algemene kunst- en
cultuurverbreiding, integratie in het Nederlandse taalgebied,
culturele relaties met Zuid-Afrika of bevordering van de
Nederlandse cultuur in Frans Vlaanderen. In 1983 werd in zijn
geboorteplaats een Andr� Demedts-Huis geopend als museum,
archief en ontmoetingscentrum. In 1990 kreeg Demedts de
Staatsprijs ter bekroning van een schrijverscarri�re.
