Rubriek :
Plant - algemeen
Bacteriën in de natuur
De meeste soorten
bacteriën leven als afvaleters of parasieten, omdat zij door het
ontbreken van bladgroen niet kunnen assimileren. In de bodem
breken legioenen afvaletende bacteriën, in samenwerking met
gisten en andere rottingsorganismen, de organische afvalstoffen
van planten en dieren af tot eenvoudige verbindingen. Deze
bacteriën zijn de voornaamste veroorzakers van het
rottingsproces, de 'mineralisering' van organische stoffen.
Bovendien komen er in de grond soorten voor die wel kunnen
assimileren en zelfs volkomen onafhankelijk van het licht.
De 'autotrofe' bacteriën bouwen - net als de groene planten -
uit koolzuur en water organische stof op. De hiervoor nodige
energie verkrijgen zij niet van het zonlicht, maar door bepaalde
verbindingen uit het milieu te verbranden : hun opbouwproces is
geen fotosynthese maar een chemosynthese. Door deze activiteit
zijn sommige soorten in de huishouding van de natuur van groot
belang. Zo kunnen de nitrificirende bacteriën stikstofrijke
afvalproducten van planten en dieren met zuurstof verbinen of
oxyderen tot stikstofzouten of nitraten, die weer door de
wortels van de hogere planten als waardevol stikstofvoedsel
kunnen worden opgenomen. Door het veroorzaken van rotting,
gevolgd door het opbouwen van geschikte voedingszouten, zijn
veel bodembacteriën onmisbare schakels in de kringloop van de
stoffen : zonder de bacteriën zou al het leven op aarde
uiteindelijk door het ontbreken van bouwmaterialen onmogelijk
worden.
Van de afbrekende werkzaamheid van bacteriën maken wij dankbaar
gebruik voor het fermenteren van tabak en thee, het roten van
vlas, het inkuilen van gras, de bereiden van yoghurt (met
Bacterium bulogaricum), boter en kaas. Natuurlijk kunnen
rottingsbacteriën ook schadelijk zijn wanneer ze hun afbrekende
activiteiten in onze levensmiddelen ondernemen. Omdat hieronder
ook ziekteverwekkers kunnen voorkomen, is bacteriologisch
toezicht op de voedingsmiddelen uiteraard een absolute noodzaak
in de hedendaagse samenleving.
(foto : van links naar rechts : bolvormige kokken - staafvormige
bacillen - kurketrekkervormige spirellen)
