Rubriek :
Ziekten en
aandoeningen overzicht
Cholesterol
Wat is cholesterol?
Cholesterol is een vetachtige, niet in water oplosbare, stof die
in ons lichaam onder andere als bouwstof wordt gebruikt. Ondanks
zijn slechte naam is cholesterol voor ons lichaam absoluut
noodzakelijk! Cholesterol zit in veel dierlijk en plantaardig
materiaal dat we eten, maar het overgrote deel maakt ons lichaam
zelf, vooral in de lever.
Ons lichaam verpakt cholesterol en een andere belangrijke
vetachtige stof, triglyceriden, in speciale transportdeeltjes,
lipoprote�nen. De drie meest bekende deeltjes zijn VLDL, LDL en
HDL. Met cholesterol wordt eigenlijk al het cholesterol bedoeld
dat verpakt zit in deze drie deeltjes. Als we een speciaal soort
cholesterol bedoelen, spreken we bijvoorbeeld over
LDL-cholesterol of HDL-cholesterol. Hetzelfde geldt voor
triglyceriden.
De lever neemt deze lipoprote�nen op en maakt uit het
cholesterol en triglyceriden andere lipoprote�nen, die via het
bloed verstuurd worden naar plaatsen in het lichaam waar vet
nodig is. Normaal moet er een evenwicht zijn tussen de
hoeveelheid triglyceriden en cholesterol die de lever opneemt en
die ze afgeeft. Vette voeding of een ziekte kan dit evenwicht
echter verstoren waardoor er een te hoog cholesterolgehalte (hypercholesterolemie)
ontstaat.
De stof cholesterol
Cholesterol is absoluut noodzakelijk voor het functioneren van
het lichaam. Cholesterol is een vetachtige, niet in water
oplosbare stof, die als grondstof dient bij de opbouw van de
celwand. Ook worden andere belangrijke stoffen, zoals hormonen
en de gal, gemaakt van cholesterol. Omdat cholesterol zo
essentieel is, wordt het grootste deel van het cholesterol in
het lichaam door het lichaam zelf gemaakt, vooral in de lever.
Belangrijke soorten vetten
Cholesterol is niet de enige vetachtige verbinding in onze
voeding. Er zijn drie belangrijke soorten vetachtige stoffen,
die tezamen ook wel lipiden worden genoemd: triglyceriden,
sterolen en fosfolipiden. Triglyceriden is de chemische naam
voor wat we gewoonlijk `vet' noemen, zoals boter of slaolie. De
kwaliteit en eigenschappen van triglyceriden worden bepaald door
de verschillende vetzuren waaruit ze zijn opgebouwd. Daarom
worden triglyceriden onderverdeeld in verzadigde vetten (zoals
in boter), enkelvoudig onverzadigde vetten (zoals in olijfolie)
en meervoudig onverzadigde vetten (zoals linolzuur en visolie).
Van de groep sterolen is cholesterol de belangrijkste.
Fosfolipiden (bijvoorbeeld lecithine) zijn vetachtige stoffen
die vooral voor de hersenen en zenuwen van belang zijn. Omdat
fosfolipiden en andere sterolen dan cholesterol geen rol spelen
bij het ontstaan van een afwijkend cholesterolgehalte, laten we
deze verder buiten beschouwing.