Rubriek :
Historische figuren
Claude Berthollet
Berthollet, Claude
Louis, comte (Talloires, in Savoye, 9 dec. 1748 - Arcueil, bij
Parijs, 6 nov. 1822), Frans chemicus, in 1794 hoogleraar aan de
�cole Normale en de door hem met Monge opgerichte �cole
Polytechnique te Parijs; Berthollet was een van de geleerden die
Napoleon gedurende zijn Egyptische expeditie (1798-1799)
vergezelden.
Oorspronkelijk aanhanger van de flogistontheorie, bekeerde
Berthollet zich in 1783 tot de nieuwe leer van Lavoisier en
werkte met deze en anderen de M�thode de nomenclature chimique
(1787, heruitg. 1983) uit, die nog steeds de basis vormt van het
moderne stelsel van chemische naamgeving. Ook op experimenteel
gebied was hij werkzaam, o.a. toonde hij aan dat niet alle zuren
zuurstof bevatten en dat de blekende werking van chloor benut
kan worden via hypochlorietoplossingen (eau de Javel). Hij
ontdekte de chloraten en hun explosieve eigenschappen in
bepaalde mengsels.
Zijn later werk bewoog zich op het gebied van de betrekkingen
tussen affiniteit en reactiesnelheid en van evenwichtsreacties.
In zijn daarop betrekking hebbend werk Essai de statique
chimique (2 dln., 1803; facs. 1968), dat grote invloed heeft
gehad, bestreed hij de leer van Proust van de constante
samenstelling van de chemische verbindingen en toonde hij zich
een voorloper van Cato Maximilian Guldberg en Peter Waage (die
in 1879 een kwantitatieve benadering van het chemisch evenwicht
gaven).
In zijn huis te Arcueil verzamelde Berthollet vele geleerden om
zich heen, o.a. Biot, Gay-Lussac, Thenard, Dulong, Laplace, von
Humboldt, Arago, Poisson, die daar ook experimenteel konden
werken en met wie hij de M�moires de la Soci�t� d'Arcueil
(1807-1817) uitgaf.
