Rubriek :
Historische figuren
David Ben-Goerion
Ben-Goerion, David,
oorspronkelijk: David Gr�n (Plonsk, Polen, 16 okt. 1886 - Tel
Aviv 1 dec. 1973), Isra�lisch staatsman, organiseerde reeds jong
in zijn geboortestad een afdeling van de
socialistisch-zionistische beweging (Poalei Zion) en gaf zijn
universitaire studie op om zich als pionier in Palestina te
vestigen (1906). Hij streed daar voor een specifiek joodse
organisatie, vrij van de toen sterke invloeden van de Russische
revolutionaire beweging, en werkte als arbeider. In 1911 werd
hij naar Constantinopel gestuurd om rechten te studeren. Bij het
uitbreken van de Eerste Wereldoorlog keerde hij naar Palestina
terug maar werd gearresteerd en door de Turkse regering
verbannen. In 1915 kwam hij naar de Verenigde Staten, waar hij
in 1917 de pioniersorganisatie Hechaloets hielp stichten. Hij
nam dienst in het joodse legioen ter bevrijding van Palestina,
waar hij in 1918 aankwam.
Als voorstander van de eenheid van de arbeidersbeweging had hij
een groot aandeel in de oprichting van de machtige
vakvereniging, de Histadroet (1921), en de grootste
socialistische partij, Mapai (1930). Als secretaris van de
steeds groeiende Histadroet (1921-1935) bepaalde hij de
economische en de politieke richtlijnen van deze organisatie.
Ook in de zionistische wereldorganisatie had hij een leidende
rol. In 1933 werd hij lid van de executieve van de zionistische
wereldorganisatie en in 1935 voorzitter van de Jeruzalemse
afdeling. Zijn speciale belangstelling had, vooral na de
onlusten van 1936, de verdediging (hagana). Hij verzette zich
tegen de Engelse Palestina-politiek en drong steeds krachtiger
aan op de onmiddellijke verlening van autonomie aan de joodse
bevolking van Palestina.
Na de uitschakeling van Chaim Weizmann, wiens conciliante
houding hij als een gevaar voor de zionistische beweging
beschouwde, werd hij in 1946 de feitelijke leider van het
zionisme. Hij zette de politiek van non-co�peratie met de
Engelsen door, maar bereidde tegelijk de strijd tegen eventuele
Arabische aanvallers voor. Toen in nov. 1947 het delingsbesluit
van Palestina door de Verenigde Naties werd aangenomen, stelde
hij een voorlopige regering samen en riep op 14 mei 1948 de
joodse staat uit.
Van 1948 tot 1953 was hij minister-president en minister van
Defensie, in febr. 1955 kwam hij terug als minister van Defensie
en in nov. 1955 tevens als minister-president. Kort daarna vond
onder zijn leiding de Sina�-campagne tegen Egypte plaats. In
1960 raakte hij in conflict met een groot aantal van zijn
partijgenoten, dat ten slotte leidde tot zijn aftreden (1963) en
later tot zijn uittreden uit Mapai en de oprichting van een
nieuwe partij onder zijn leiding (1965).
Dank zij zijn visionaire leiding, wilskracht en
besluitvaardigheid genoot hij in Isra�l een vrijwel onbetwist
gezag, dat later echter, vooral door een meedogenloze strijd
tegen zijn politieke tegenstanders, ondermijnd werd. Ben-Goerion
was een vruchtbaar schrijver, die ook over de bijbel en
filosofie publiceerde.
