Rubriek : De
mens - algemeen
De Egyptische beschaving
Niet alleen was
Egypte ��n van de eerste oude beschavingen, maar de Egyptische
was ook de langst voortbestaande beschaving. Dit had veel te
maken met de ligging van het land. Ingeklemd tussen twee
woestijnen kon het land zich in het vruchtbare dal van de Nijl
ontwikkelen zonder invloeden van buitenaf. De beschaving gedijde
in een groene, vruchtbare strook van slechts drie tot 22
kilometer breed, zich van de eerste cataract in de Nijl te Aswan
noordwaarts uitstrekkend tot aan de brede delta, 1100 kilometer
verderop, waar de rivier uitmondt in de Middellandse Zee. De
jaarlijks terugkerende overstroming van de rivier verleende het
bestaan niet alleen regelmaat, maar voorzag de langs de oevers
gelegen akkers ook van donkerbruin, vruchtbaar slib. De oude
naam van Egypte, Kemet, het woord voor 'zwart land', verwijst
hiernaar.
De Egyptenaren - waarschijnlijk nooit meer dan vijf miljoen
zielen tellend - werden een groot deel van hun geschiedenis
geleid door half-goddelijke heersers. Zo talrijk waren de
opeenvolgende koningen, ofwel farao's, dat van sommigen alleen
nog de naam wordt herinnerd, terwijl hun monumenten reeds lang
zijn verdwenen. Wanneer historici het over Egypte hebben, dan
spreken ze vaak over koningsgeslachten of dynastie�n. Daarboven
staat een indeling in rijken, lange tijdperken van Egyptische
grootheid, en van minder voorspoedige tussenperioden waarin het
land werd geplaagd door politieke onlusten of door vreemde
invallers. De laatste neergang zette zich in nadat Egypte in
dertig voor Christus was veroverd door keizer Augustus en het
land een Romeinse provincie werd. Langzaam werden de
voortbrengselen van de trotse beschaving door het zand
verzwolgen. Spoedig ging zelfs de gesproken taal verloren.
Gedurende eeuwen daarna bleef Egypte een cultuur die geen stem
had. Vanaf de Griekse en de Romeinse tijd tot aan de negentiende
eeuw werden reizigers gefascineerd door de monumenten die boven
de eindeloze zandduinen uitstaken, maar niemand kon de
mysterieuze inscripties daarop ontcijferen. In 1798 bracht de
veldtocht van Napoleon heel wat nieuwe schatten aan het licht,
waarvan de belangrijkste de Steen van Rosetta was, waarvan de
parallel lopende inscripties in hi�rogliefen, Demotisch (een
cursieve vorm van het Egyptische schrift), en Grieks de sleutel
leverden tot de oude tekens.
