Rubriek :
Dier - algemeen
De stervende Middellandse Zee
Vakantiegangers die
net een bad in de Middellandse Zee hebben genomen, vinden het
vast niet leuk om te horen dat ze in de grootste beerput van de
wereld hebben gezwommen. Helaas is dat tegenwoordig wel het
geval. De Middellandse Zee, eens beroemd om haar helder blauwe
water, is de laatste jaren onrustbarend vervuild. Deze fatale
vervuiling moeten we volledig toeschrijven aan de
onnadenkendheid en het gebrek aan een vooruitziende blik van de
mens. Het rioolwater van meer dan honderd steden wordt er
praktisch ongezuiverd ingepompt. Fabrieken ver landinwaarts
lozen hun giftig afvalwater in de rivieren, die tenslotte
uitmonden in de Middellandse Zee. Jarenlang hebben tankers
zonder bezwaar hun resten ruwe olie erin geloosd. De enige weg
waarlangs vers water uit de Atlantische Oceaan de Middellandse
Zee kan binnenstromen, is de Straat van Gibraltar. Maar deze is
te nauw voor een goede doorstroming. Men heeft vastgesteld dat
het ongeveer honderd jaar duurt voordat al het water van de
Middellandse Zee vervangen is door water uit de Atlantische
Oceaan. En zo kan de vervuiling van de Middellandse Zee de dood
betekenen voor al het leven dat erin voorkomt.
Eenzelfde soort van vernietiging vindt plaats aan de kusten van
de Middellandse Zee, maar die is al veel langer aan de gang.
Ontbossing, afgrazing en de stedengroei hebben allemaal hun tol
ge�ist. Waar het land eens bedekt was met altijd groene bossen,
vinden we nu alleen nog maar struikgewas. De Fransen noemen dat
struikgewas de 'maquis'. De maquis wordt hier en daar
onderbroken door merkwaardige landschappen als de bergen van
Almeria, die precies lijken op de brokkelige stompjes van rotte
tanden. Met het verdwijnen van het boslandschap zijn
tegelijkertijd de oorspronkelijke bewoners terug gedrongen of
uitgeroeid. Het is nog maar tweeduizend jaar geleden dat leeuwen
heel gewoon waren in deze streek. Alles wat er nu nog is
overgebleven van de sierlijke katachtigen zijn enkele lynxen en
wilde katten.
Enkele dieren die er in het wild leven, zijn Afrikaans van
oorsprong. Zo bevolken Turkse apen of magots de parken en tuinen
van Gibraltar. Het gewone Afrikaanse stekelvarken vindt men nog
hier en daar in Itali�, hoewel het niet zeker is dat deze twee
soorten van nature in Europa voorkwamen. Mogelijk zijn ze in
vroegere tijden door de mens ingevoerd.
Het damhert dat eens in deze streek voorkwam, is zo goed als
verdwenen. In de Noordeuropese bossen, waar het damhert door de
Romeinen werd ingevoerd, komt het echter nog algemeen voor. Een
ander dier dat over heel Europa te vinden is, maar met
uitsterving wordt bedreigd in zijn geboorteland, Corsica en
Sardini�, is het wilde schaap, of de moeflon. De moeflon houdt
zich bij voorkeur op in de maquis van deze eilanden, waar hij in
kleine kudden leeft. Zo'n moeflonkudde wordt meestal geleid door
een ooi in plaats van door een ram. Zelfs het gewone konijn,
waarvan men aanneemt dat het oorspronkelijk uit Spanje afkomstig
is, treft men nu meer in Noord-Europa aan dan in z'n thuisland.
Ook bruine beren kwamen ooit overal in grote aantallen voor,
maar de enkele die nu nog voorkomen, zijn beperkt tot de
Pyrenee�n, de bergen van Spaans Galici� en de Balkan.
Dan hebben we de monniksrob nog op de gevarenlijst staan. Dit is
een tamelijk groot soort van zeehond, waarvan de mannetjes soms
bijna twee en een halve meter lang kunnen worden. Eens kon men
deze dieren op veel plaatsen in de Middellandse Zee zien
rondspartelen, vooral in de Adriatische Zee en om de Griekse
eilanden. Gelukkig is de vogelstand in het
Middellandse-Zeegebied nog redelijk goed en ook veel reptielen
vinden er een prettige woonplaats. Onder hen is een kleine
hagedis, die gekko wordt genoemd. Het is een luidruchtig
wezentje dat met zijn klauwtjes en zuignapjes langs het plafond
kan wandelen. Dan leeft er nog een kameleonsoort (zie foto), die
net als alle kameleons met een lange tong insecten vangt.
