De
driedoornige stekelbaars
Orde
Gasterosteiformes - familie : Gasterosteidae -
geslacht : Gasterosteus en soort : Gasterosteus
aculeatus. Er zijn acht stekelbaarssoorten. Ze
leven in wateren van het noordelijk halfrond met
een gematigde temperatuur.
Met zijn scherpe stekels en agressieve houding
tegenover andere vissen weet de driedoornige
stekelbaars veel grotere roofdieren af te weren.
Dit moedige en sterke diertje past zich
makkelijk aan. Hij voelt zich net zo thuis in
het zoute water van door stormen geteisterde
kustwateren als in het zoete water van plassen,
meren en sloten.
Meestal zwemt de driedoornige stekelbaars in
losse scholen. Een grote groep betekent
veiligheid en meer ogen om naar voedsel te
speuren. Om zich nog verder in te dekken tegen
gevaar schuilt de stekelbaars overdag in het
wier of onder een overhangende wallenkant.
Baarzen en snoeken liggen vaak op zulke plekken
in een hinderlaag, maar die kunnen een
stekelbaars moeilijk weg krijgen. Dat komt omdat
dit kleine visje zijn stekels opzet zodra hij
gevangen wordt en zo de aanvaller dwingt om hem
weer te laten gaan. Hij moet dit soms met de
dood bekopen, maar de baarzen en snoeken hebben
na een paar dergelijke ervaringen hun lesje wel
geleerd. Zij zullen de driedoornige stekelbaars
voortaan met rust laten. Helaas richten zijn
stekels weinig uit tegen de snavel van de
ijsvogel. Die pikt hem dood en slikt hem in ��n
keer door.
Als de paaitijd aanbreekt, bouwt het mannetje
zijn nest. Hij maakt een holte in de bodem door
telkens een mond vol slib te verwijderen. Daarna
vult hij de holte op met wier. Als het nest
klaar is, krijgt hij een rode keel en blauwe
ogen om vrouwtjes te lokken. Rivalen worden
weggejaagd, maar een vrouwtje voert hij het nest
binnen. Na deze bevrucht te hebben, jaagt hij
haar weg en wacht hij tot het volgende vrouwtje
langskomt.
Deze vis zoekt naar voedsel met zijn ogen. Hij
jaagt in de schemering, bij het ochtendgloren of
bij heldere maan. Visseneieren en jonge visjes
zijn favoriet. Hij grijpt ze met zijn kleine
kaken die met vlijmscherpe tandjes zijn bezet en
slikt ze in ��n keer door. De stekelbaars jaagt
ook op allerlei kleine ongewervelde dieren,
zoals wormen, slakken, garnalen en de larven van
muggen en muskieten. Als een vis voedsel vindt,
verzamelen de anderen zich om hem heen om mee te
profiteren.
Gedurende de twee tot drie weken voor de eitjes
uitkomen, bewaakt het mannetje ze angstvallig.
Met zijn borstvinnen stuwt hij geregeld water
door de nesttunnel. Hierdoor wordt de zuurstof
ververst en overtollige kooldioxide afgevoerd.
Eitjes die zich niet goed ontwikkelen worden
verwijderd en aan hun lot overgelaten. Als de
kleine transparante jongen uit het ei komen,
blijft het mannetje ze nog zeker een week met
zorg omringen. Hij verjaagt vijanden en leidt de
jongen terug naar het nest als ze te ver
afdwalen.
|