W ORLD E XPLORER     

Siteoverzicht
Email
Homepage
     

Rubriek : Ongewervelde dieren
 

De duizendpoot

Klasse : Chilopoda - Orde, familie, geslacht en soort : Verschillende. Er zijn naar schatting drieduizend soorten duizendpoten verdeeld over 22 families in de geleedpotigenklasse Chilopoda.
Met hun vele poten, flexibele lichaam en gifklauwen zijn duizendpoten snelle en gevreesde predatoren van andere insecten. De grootste soorten kunnen zelfs mensen lelijk bijten. Deze taaie kleine dieren hebben echter ��n zwakke plek : blootgesteld aan droge condities en daglicht droogt hun huid snel uit en gaan ze dood. Duizendpoten moeten wachten tot de avond valt en de lucht koeler en vochtig wordt, voordat ze op jacht kunnen gaan.
Een duizendpoot eet vrijwel alles wat hij met zijn gif de baas is. Kleinere soorten voeden zich met pissebedden, mieren, termieten, vliegen, kevers, springstaartjes, slakken, wormen, strandvlooien en andere ongewervelde dieren. Tropische Scolopendra-soorten hebben het voorzien op kakkerlakken, kikkers en padden, hagedissen, slangen, muizen en zelfs broedende vogels. De jachtmethode hangt af van de soort. Snelle Scutigera gebruiken hun facetogen om prooi te ontdekken, terwijl andere soorten vaak trillingen in de lucht of de grond gebruiken om hapjes op te sporen. Bij de aanval gebruikt een duizendpoot zijn tangvormige klauwen om een afgepaste hoeveelheid gif in zijn slachtoffer te spuiten. Dit gif werkt op verschillende manieren : het tast of het zenuwstelsel aan of maakt vlees vloeibaar voor een betere vertering. De duizendpoot gebruikt vier paar ledemaatachtige monddelen, maxillae, om de prooi in stukjes te scheuren en kauwt deze fijn tussen twee getande of kamvormige kaken.
Een duizendpoot spoort partners op via geur. Bij het paren deponeert het mannetje een spermapakketje op een stukje zijde dat hij speciaal voor dat doel spint. Het vrouwtje haalt het pakketje op en gebruikt het om haar eieren te bevruchten. De vrouwtjes van bepaalde soorten tonen verzorgingsgedrag. Ze krullen zich rond de eitjes en later rond de jongen. Soorten die enkele eitjes leggen, tonen geen ouderlijke zorg. Pas uitgekomen duizendpoten vervellen enkele malen snel achter elkaar. Bij elke vervelling komt er een extra segment met een paar poten bij, zodat de dieren snel groeien. Volwassen dieren vervellen nog eens per jaar.
Overdag slapen duizendpoten in vochtige, donkere hoekjes. Er zijn soorten die zich in scheuren en spleten in de grond verbergen. Valt er licht op ze, dan maken ze dat ze wegkomen. Veel soorten hebben geen ogen, maar antennes of voelsprieten die bijzonder gevoelig zijn voor beweging en geur. Een duizendpoot in gevaar scheidt soms giftige lichaamssappen af of bijt.
Mensen maken duizendpoten meestal dood, maar omdat de meeste zich goed verstoppen, is het onwaarschijnlijk dat ze zullen uitsterven.


Klik hier om deze pagina als je startpagina in te stellen !

Google
 
Web www.worldexplorer.be
www.infoblog.be
© 2006 - WorldExplorer