Rubriek :
Historische figuren
Dwight Eisenhower
Eisenhower, Dwight
David (Denison, Texas, 14 okt. 1890 - Washington DC 28 maart
1969), Amerikaans generaal en staatsman, president van de
Verenigde Staten van 1953 tot 1961. Eisenhouwer ontving zijn
opleiding op West Point, werd in 1915 officier, was sedert 1935
assistent van MacArthur en keerde in 1939 als luitenant-kolonel
uit de Filippijnen terug naar Washington.
Na in 1941 tot brigadegeneraal te zijn bevorderd, werd hij in
1942 als generaal-majoor commandant van de Amerikaanse
strijdkrachten in Europa. Hij leidde de invasie in Noord-Afrika
(nov. 1942). In jan. 1944 werd hij opperbevelhebber van alle
geallieerde troepen in Europa met de hoogste rang van General of
the Army ( 'vijfster-generaal'). In deze functie leidde hij de
invasie tegen het door de Duitsers bezette gebied, beginnend op
6 juni 1944. Na de capitulatie van Duitsland (7 mei 1945) was
hij bevelhebber van de Amerikaanse bezettingszone in dat land en
in nov. 1945 volgde hij generaal Marshall op als chef van de
staf van het leger. In 1948 werd hij president van de
Columbia-universiteit.
In 1949 keerde Eisenhower in dienst terug als voorzitter van het
Comit� van chefs van staven. Toen in 1950 de NATO vaste vorm
begon aan te nemen, werd hij tot eerste opperbevelhebber van de
strijdkrachten in Europa (SACEUR) benoemd.
In 1952 werd Eisenhower door de Republikeinse Partij kandidaat
gesteld voor president. Hij trad af als NATO-opperbevelhebber.
In nov. 1952 werd hij met grote meerderheid gekozen. Op 20 jan.
1953 aanvaardde hij zijn ambt. Als president voerde Eisenhower
een uiterst voorzichtige politiek, liet de buitenlandse zaken
grotendeels over aan John Foster Dulles en nam in het binnenland
evenmin initiatieven. Naast deze in de jaren zestig en zeventig
als 'caretaker presidency' getypeerde politieke opstelling, kwam
nadien de opvatting dat Eisenhower door overreding achter de
schermen meer probeerde te bereiken en dat zijn presidentschap
wel degelijk actief was op zowel het terrein van de binnenlandse
als de buitenlandse politiek.
Hij genoot tijdens zijn ambtsperiode groot gezag en een enorme
populariteit. Ondanks zijn slechter wordende gezondheidstoestand
(die in de Verenigde Staten en daarbuiten soms tot paniek
leidde) stelde hij zich in 1956 herkiesbaar en werd met grote
meerderheid herkozen. Na de rassenrellen in Little Rock (Ark.),
waartegen hij het leger inzette, trof hij voor het eerst
maatregelen om de rassenscheiding af te schaffen (Burgerrechtwet
van 1957). In zijn afscheidstoespraak waarschuwde hij voor de
invloed van het militair-industrieel complex. Na zijn aftreden
in 1961 gaf het Huis van Afgevaardigden hem opnieuw de rang van
General of the Army.
Wegens zijn verdiensten voor de bevrijding van Nederland schonk
koningin Wilhelmina Eisenhower op 14 okt. 1947 een gouden
erezwaard met inscriptie.
