Rubriek : De
mens -
geschiedenis
Het einde van de oorlog
In Itali� had
Badoglio, sinds juni 1943 de nieuwe eerste minister, heimelijk
onderhandelingen met de Geallieerden aangeknoopt. De Duitsers
echter vielen Itali� binnen, namen er het heft in handen en
vormden in Veneti� een tegenregering onder Mussolini. De Duce
was namelijk op 12 september 1943 door Duitse parachutisten
bevrijd. De Geallieerden hebben na hun landing in Itali� een
langdurige en harde strijd met de Duitsers moeten leveren.
Slechts langzaam maakten ze vorderingen. Toen de Duitse troepen
zich eind april 1945 overgaven, hadden de Geallieerden nog maar
juist de Po-vlakte bereikt. Mussolini probeerde nog naar
Zwitserland te ontkomen, maar hij werd door verzetsstrijders
gepakt en doodgeschoten.
In
Frankrijk waren de Geallieerden eind juli 1944 door de Duitse
linies heengebroken. Ze rukten, ondanks soms zware Duitse
tegenstand, verder Frankrijk binnen. Midden augustus vonden er
geallieerde landingen met voornamelijk Franse troepen in
Zuid-Frankrijk plaats. Overal ging de opmars ongedacht snel. Op
19 augustus 1944 kwam de Franse verzetsbeweging in Parijs in
opstand. Zes dagen later trokken Franse troepen de stad binnen.
Generaal de Gaulle hield er zijn triomfale
intocht. De Geallieerde troepen leken niet meer te stuiten.
Belgi�, Luxemburg en Oost-Frankrijk werden bevrijd. Misschien
kon de oorlog nog in 1944 afgelopen zijn. Montgomery
(zie foto) ontwierp daartoe een stoutmoedig plan. Zou dit succes
hebben gehad, dan zou Montgomery als de held van de Tweede
Wereldoorlog gevierd zijn. Hij wilde zijn troepen vanuit
Nederland naar Duitsland laten doorstoten over de bruggen bij
Grave, Nijmegen en Arnhem. Daartoe moesten die bruggen echter
eerst veroverd worden. Dat zou bij verrassing door
luchtlandingstroepen gebeuren.
Op 17 september 1944 vonden de landingen plaats. Het Nederlandse
spoorwegpersoneel kreeg vanuit Londen opdracht het werk neer te
leggen en onder te duiken. Op die manier werd verhinderd dat de
Duitsers snel troepen en materieel naar de bedreigde plaatsen
zouden kunnen overbrengen. In het begin ging alles goed. Helaas
was er echter in de buurt een pantserkorps van de SS gelegerd en
dit werd meteen ingezet. De met slecht licht materieel
uitgeruste geallieerde luchtlandingstroepen waren geen partij
voor de zware tanks. Bovendien was het weer verslechterd, zodat
de aanvoer vanuit de lucht haperde. Tenslotte konden de vanuit
het zuiden optrekkende troepen niet snel genoeg opschieten. De
hele onderneming werd een ramp. De oorlog duurde voort. Om te
proberen deze echter toch op korte termijn te be�indigen, was
het van groot belang dat de Geallieerden over de toegang tot
Antwerpen konden beschikken. Na zware strijd werd de Schelde
tenslotte voor de schepen toegankelijk gemaakt. Toen ging men
zich op een nieuw offensief voorbereiden. Geheel onverwacht
echter begonnen de Duitsers op 16 december 1944 een groots
opgezet tegenoffensief in de Ardennen, onder leiding van Von
Rundstedt. De opzet van de Duitsers was de verovering van
Antwerpen. Daarbij hoopten ze grote voorraden, die al voor het
geplande offensief gereedlagen, te kunnen buitmaken.
Aanvankelijk maakten de Duitsers geweldige vorderingen, maar de
Amerikanen slaagden erin hun opmars te stuiten.
De Duitse tanks kregen gebrek aan brandstof en hun
verbindingslijnen werden te lang. Binnen een maand waren de
Duitsers teruggeworpen op hun uitgangsposities. Hitler had in
feite alles op ��n kaart gezet en verloren. Hij was 100.000
goede soldaten en het beste van zijn oorlogsmaterieel
kwijtgeraakt. Tot verdere tegenstand was het Duitse leger
eigenlijk niet goed meer in staat. Op 22 juni 1944, precies drie
jaar nadat de Duitsers de Sowjetunie waren binnengevallen,
ontketende het Rode Leger groot offensief. De grenzen van
Oost-Pruisen werden bereikt. Estland, Letland en Litouwen werden
veroverd. Finland tekende begin september een wapenstilstand met
de Sowjetunie. In Polen vertraagde de Russische opmars enige
tijd. Met de laatste grote en algemene aanval, die op 12 januari
1945 begon, veroverden de Russen Warschau, Krakov en Lodz. Ook
Boedapest, dat door de Duitsers met de grootste hardnekkigheid
werd verdedigd, viel op 13 februari 1945 onder de slagen van het
Rode Leger.
In het westen trokken de Amerikanen op 6 maart 1945 bij Remagen
de Rijn over. Op 25 april maakten ze contact met de Russische
troepen bij Torgau aan de Elbe. De Balkan was vrijwel helemaal
van Duitse troepen gezuiverd. Wenen was door het Rode Leger
bezet. Hitler was, na het mislukken van het Ardennen-offensief
van Von Rundstedt, van zijn Adelaarsnest in het Taunusgebergte
naar zijn bunker in Berlijn verhuisd. Ziek van lichaam en geest,
wilde hij de geregelde oorlog in een guerilastrijd omzetten. Het
is er gelukkig niet van gekomen. Na 25 april 1945 schijnt zijn
plan om zelfmoord te plegen te hebben vastgestaan. Tot
voldoening van zijn minnares, Eva Braun, sloot
Hitler nog op het laatste ogenblik een huwelijk met haar. Op 30
april 1945 nam hij afscheid van allen die zich in de
uitgestrekte kanselarijbunker gevonden. Vervolgens trok hij zich
met zijn vrouw in zijn werkkamer terug. Daar schoot hij zich
door het hoofd, terwijl zijn vrouw een gifcapsule innam. Als
zijn opvolger had hij admiraal D�nitz aangewezen. Deze vormde
een nieuwe regering en vroeg meteen om een wapenstilstand. Op 2
mei werd in het hoofdkwartier van generaal
Eisenhower in Reims de
onvoorwaardelijke overgave van de hele Duitse krijgsmacht
getekend. Op 8 mei 1945 werd dot te Berlijn officieel bevestigd.
De oorlog in Europa was afgelopen. De Japanners echter waren,
hoewel op de terugtocht, nog niet verslagen. De Amerikanen
hadden in 1942 alles in het werk gesteld om de Japanse plannen
te dwarsbomen. Vliegtuigen, opgestegen van
vliegtuigmoederschepen als de Yorktown en de Lexington, brachten
aan de Japanse vloten aanzienlijke schade toe.
