Fretkat
Groep : op het land levende
zoogdieren
De
fretkat is het enige lid van zijn geslacht,
Cryptoprocta. Met zijn stompe, hondachtige neus,
puntige snijtanden, katachtige ogen en gedrongen
lijf, lijkt de fretkat een vreemde kruising
tussen en hond en een poema, die op zoek naar
prooi onopvallend door de tropische wouden van
Madagaskar sluipt. Met snelle, vloeiende
bewegingen klimt en springt dit lenige dier door
de bomen en als hij een prooi heeft gevangen,
verscheurt hij die met zijn tanden en klauwen.
Hoewel hij een indrukwekkende jager is, is de
fretkat een vrij vreedzaam, solitair dier dat
buiten de paartijd zelden agressief is. Komt hij
een mens (zijn enige vijand) tegen, dan is zijn
eerste reactie wet te rennen in plaats van aan
te vallen. Dit ongrijpbare dier brengt de dag
grotendeels slapend door op een schaduwrijke,
beschutte plek, zoals een hol of bladerrijke
tak. Hij waagt zich vooral tijdens de nacht of
bij zonsopgang buiten om te jagen, al laat hij
zich soms ook overdag zien. Ondanks zijn zware,
gedrongen lijf voelt de fretkat zich zowel in de
bomen als op de bosgrond thuis. Wanneer dit
lenige dier zich met zijn krachtige ledematen
door het bladerdak beweegt, zorgt zijn lange
staart voor het evenwicht.
De vleesetende fretkat lust vrijwel ieder levend
wezen dat zijn pad kruist, zoals hagedissen,
knaagdieren, insecten, kikkers en vogels. De
helft van zijn voedsel bestaat echter uit maki's,
vooral de grote sifaka. Hij is een specialist in
het jagen op dieren die in bomen leven en drijft
zijn prooi door de boomtoppen op, tot hij hem te
pakken krijgt en met zijn scherpe tanden en
gebogen klauwen in stukken scheurt. Hij kan ook
goed op de grond jagen en struint de bosbodem
af, op zoek naar smakelijke hagedissen en andere
kleine dieren. Hoewel hij soms beschuldigd wordt
van het doden van vee, zal dit schuwe dier
zelden kippen, varkens of runderen aanvallen.
Deze solitair levende dieren komen allen bij
elkaar om te paren. De mannetjes verzamelen zich
op de bosbodem, terwijl een vrouwtje hof houdt
op een tak boven hen. De mannetjes wedijveren
luid en agressief om de aandacht van het
vrouwtje, waarbij ze naar haar roepen en elkaar
bevechten. Na de paring vertrekt het vrouwtje en
kan een ander wijfje haar plaats innemen. Zo'n
drie maanden later werpt ze een nest met harige,
blinde en tandenloze jongen in de veilige
beschutting van haar hol in een grot of boom. De
jongen verlaten het hol als ze vier en een halve
maand oud zijn, maar blijven bij hun moeder tot
ze vijftien tot twintig maanden oud zijn.
De fretkat komt alleen op Madagaskar voor. Zijn
leefgebied wordt helaas verwoest en opgedeeld
door houtkap en door het effenen van het land
voor de landbouw. Ook wordt er door veel boeren
jacht op de fretkat gemaakt omdat zij het dier
als een bedreiging voor hun vee beschouwen. Men
schat dat er nog 2500 volwassen fretkatten over
zijn en in het jaar 2000 kreeg de soort het
predikaat bedreigd.
|