Rubriek :
Carine's Kattenpagina
Geschiedenis van de kat -
deel 2
De eerste
wilde katten
In het quartaire tijdperk verschijnen de eerste huidige wilde
katten. De wilde kat Martelli, die naar alle waarschijnlijkheid
dateert uit het begin van het Pleistoceen (1,8 miljoen jaar
geleden), kan beschouwd worden als ��n van de rechtstreekse
voorvaderen van onze huidige kat. Dit dier zou de voorvader zijn
van de wilde kat of Felis silvestris, die aan het einde van de
tweede ijstijd zijn intrede deed. Het dier verspreidt zich zeer
snel over Europa, Azi�, Afrika en evolueert naar drie
verschillende hoofdsoorten : de Europese wilde kat of Boskat (Felis
silvestris silvestris), de Afrikaanse wilde kat of Handschoenkat
(Felis silvestris lybica) en de Aziatische woestijnkat (Felis
silvestris ornata). Volgens sommigen zou de duidelijke scheiding
tussen de Europese en Afrikaanse wilde katten ongeveer 20.000
jaar geleden plaatsgevonden hebben.
Van de wilde kat
naar de huiskat
Onze huiskat (Felis silvestris catus, voorheen Felis catus)
stamt duidelijk af van de Afrikaanse wilde kat. Onze huiskat zou
in feite afkomstig zijn van verschillende wilde rassen waaronder
de Aziatische woestijnkat (Felis silvestris ornata) die in Iran,
Pakistan en India leefde en die op een natuurlijke wijze tot de
mens aangetrokken was. De vacht was grijs tot geelachtig, met
rond, zwarte vlekken, een lange, geringde staart met een zwart
uiteinde.
De Afrikaanse wilde kat (Felis silvestra lybica) mengde zich met
de Aziatische woestijnkat en werd in het Oude Egypte, rond 2500
jaar voor Christus, als huisdier gehouden. Deze kat leek op de
tijgerkat : kortharig, een roodgrijze tot grijsbruine kleur,
dwarse strepen op de zijkanten, zwarte, transversale strepen op
de ledematen, geringde staart met een zwart uiteinde. Dit dier
kon gemakkelijk getemd worden. Er is geen twijfel mogelijk dat
de voorvaderen van onze kat temidden van deze rassoorten gezocht
moet worden. De Felis silvestris silvestris daarentegen, is een
dier dat volstrekt wild is en zelfs ontembaar.
Het begin van de
domesticatie
De
domesticatie van de kat blijft erg geheimzinnig en kan niet met
zekerheid bevestigd worden. De traditionele versie legt de
domesticatie van de katten uit ten tijde van de Egyptenaren,
waar men inderdaad de eerste sporen van gedomesticeerde katten
aantreft, omstreeks 4500 jaar voor Christus. E�n van de
onderrassen van de wilde kat of Felis silvestris lybica zou aan
de oorsprong liggen van de Egyptische kat. Aanvankelijk leefde
het dier naast de mens en deelde slechts voedsel. Later ontstond
er een nauwere band tussen de mens en de kat. In eerste
instantie was de kat een 'vertrouwd' dier, om later een
'gezelschapsdier' te worden. De Egyptenaren lieten zelfs wide
katten toe en temden ze ook. Dit gebeurde in het Nieuwe Rijk
(omstreeks 1580-1070 voor Christus) tot in de ptoleme�sche
periode (300-30 jaar voor Christus). Deze wilde katten werden,
net als de huiskatten, lange tijd gemummificeerd. Volgens
sommige historici bestaan er echter verschillende, afzonderlijke
bronnen van domesticatie. Bijvoorbeeld in Pakistan waar de
Aziatische woestijnkat nog steeds als een wild dier leeft. Deze
kat, met een kleine schedelinhoud, is waarschijnlijk in Egypte
terecht gekomen en in Libi�, waar de Libische kat leefde en die
waarschijnlijk ook in het meridionaal Verre Oosten leefde.
Hiermee zou de gescheiden afkomst van de Europese kat te
verklaren zijn. De oorsprong van de verering van de katten bij
de Egyptenaren (zie foto van een fresco van het graf van Nakht)
kan eveneens uitgelegd worden door het houden van huiskatten van
Indische afkomst, maar de Aziatische afkomst van de huiskat is
toch omstreden.
Bekijk het schema van de
oorsprong van de katachtigen >>>