Gevlekte
hyena
Groep : op het land levende
zoogdieren
Bottenkrakende
kaken en krachtige poten maken van de gevlekte
hyena een snelle jager en een krachtig roofdier.
Toch is zijn reputatie van luie aaseter die zijn
voordeel doet met het harde werk van andere
carnivoren van de Afrikaanse savanne,
onverdiend. Hij is prima in staat zijn eigen
voedsel te vangen en een groep hyena's kan een
volwassen zebra doden.
Groepen gevlekte hyena's leven in territoria
vari�rend van vijftien tot dertig vierkante
kilometer, die ze markeren met hun sterk
ruikende afscheiding. Deze sociale dieren delen
gezamelijke holen en latrines. De groepsleider
is altijd een vrouwtje, andere vrouwtjes staan
onder haar in een strikte rangorde, en het
mannetje met de hoogste rang staat onder het
laagste vrouwtje. In dorre woestijngebieden kan
een groep uit slechts vijf leden bestaan, maar
uit wel vijftig of meer op de vruchtbare
savanne. Vrouwtjes blijven gewoonlijk bij de
groep waarin ze geboren zijn, maar mannetjes
gaan weg om zich bij een andere groep te voegen
waar ze zich weer van onder af aan in de
rangorde moeten opwerken.
Vrouwtjeshyena's kunnen al vanaf hun tweede jaar
jongen krijgen. Omdat de vrouwtjes dominant
zijn, zijn de mannetjes voorzichtig bij het
paren. De eerste paar maanden van hun leven zijn
de jongen zwart en, anders dan de meeste
carnivoren, goed ontwikkeld. Ze hebben hun ogen
open en een paar tanden. Ze zijn bijna vanaf de
geboorte agressief, en een zwakker jong kan
gedood worden door een bloedverwant. De eerste
paar maanden zorgt de moeder voor haar jongen,
daarna gaan ze naar een gezamelijk hol. Een
jonge gevlekte hyena eet vlees na zijn eerste
gedode prooi, maar is pas volgroeid tussen de
twaalf en de zestien maanden.
Wanneer hij een prooi achterna zit, haalt een
gevlekte hyena wel zestig kilometer per uur en
kan dit zo'n drie kilometer volhouden. Groepen
jagen op grotere dieren, zoals antilopen,
terwijl ��n enkele hyena kleinere prooien
uitzoekt waaronder hazen, vogels en zelfs vis.
Een hyena kan zich volproppen met voedsel, hij
eet eenderde van zijn lichaamsgewicht in ��n
maal, en begraaft de rest in modderige poelen
waarnaar hij later terugkeert. Zijn krachtige
spijsverteringssysteem kan bijna alle delen van
een dier verteren, behalve horens en hoeven, die
opgebraakt worden als balletjes. Gevlekte
hyena's eten ook planten, en uitwerpselen van
andere dieren. In sommige gebieden bestaat de
helft van hun voedsel uit aas.
Hoewel ze momenteel niet bedreigd zijn, kunnen
gevlekte hyena's in conflict komen met de mens
omdat ze vee doden. Hun impopulariteit bij
boeren betekent dat, ondanks het feit dat ze
Afrika's meest voorkomende carnivoor zijn, hun
voortdurende overleving afhankelijk is van
milieubescherming. Gestreepte en bruine hyena's
eten enkel aas en maken zichzelf daarmee nuttig
als natuurlijk afvalsysteem.
|