|
De
grote weta
 Orde
: Orthoptera - familie : Stenopelmatidae -
geslacht : Deinacrida en soort : Verschillende.
De elf soorten grote weta vallen onder de ruim
honderd soorten weta die inheems zijn in
Nieuw-Zeeland.
De grote weta is sinds het dinosaurustijdperk
onveranderd gebleven en is ��n van de
opmerkelijkste bewoners van Nieuw-Zeeland. Dit
onbekende dier is ��n van de zwaarste insecten
en leidt een verborgen leven in de lage
begroeiing. Er wordt alles aan gedaan om de
verschillende wetasoorten te beschermen tegen de
ingevoerde ratten en andere roofdieren. Tot
voorkort was het eiland nog een roofdiervrij
paradijs voor vogels en insecten die niet kunnen
vliegen.
Hoewel ze enorm groot zijn, laten grote weta's
zich zelden zien. Ze kunnen goed klimmen en
houden zich overdag in hun eentje schuil in een
spleet boven de grond, onder de rotsen of in een
hol. De Mahoeni-grote weta leeft tussen de
doornstruiken en de doorns bieden enige
bescherming. De Little Barriereiland-grote weta
geeft de voorkeur aan inheemse bomen als de
kauri of kanuka. Tegen de avond komen de grote
weta's traag te voorschijn en kruipen door de
struiken, waarbij ze per nacht vijftig meter
afleggen. Als de weta vervelt, heeft hij een
zacht lichaam en is hij kwetsbaar. Meestal
blijft hij dan plat liggen. Omdat hij geen
vleugels heeft, verjaagt hij roofdieren door
zijn stekelige achterpoten in een dreigende
houding omhoog te gooien en deze tegen zijn
achterlijf te schrapen om een dreigend
tsit-tsit-geluid te maken.
Grote weta's zijn vooral vegetari�rs die op
schors, bladeren en rottende planten kauwen, al
eten ze ook elk ongewerveld diertje dat ze
kunnen vangen en vallen ze zelfs kleine weta's
aan, zeker als die ziek of stervende zijn. Via
de smaakpapillen die zijn bovenlip bedekken weet
de weta of het voedsel goed is om te eten.
Terwijl hij met zijn lip het voedsel op de
plaats houdt, gaat hij met zijn beide kaken aan
de slag. Deze worden aangestuurd door spieren
die bijna zijn hele kop vullen. Terwijl hij
kauwt, trekt hij de kwetsbare sensoren waarmee
hij proeft en ruik voor alle veiligheid in.
Grote weta's zijn solitaire dieren en daarom
duurt het even voor ze een partner hebben
gevonden. De mestballetjes van het vrouwtje
lokken door hun speciale geur mannetjes aan. Na
de paring blijven het mannetje en vrouwtje zo'n
zes maanden bij elkaar. Om de rijpe eitjes af te
zetten, ledigt het vrouwtje haar legboor, het
laatste segment van haar achterlijf, in de bodem
of bladerafval. De volwassen dieren zijn
waarschijnlijk al dood voor de jongen uitkomen
en zich naar de oppervlakte werken.
Door de invoer van roofdieren als de bruine rat,
de Polynesische rat, katten, honden, egels en
hermelijnen werden op het hoofdeiland de grote
weta's bijna uitgeroeid. Men probeert deze
insecten nu uit alle macht in stand te houden.
|
