Hoe paren
insecten ?
Paren
is voor insecten essentieel omdat ze zich
daarmee voortplanten en het overleven van de
soort veilig stellen. Daartoe hebben ze een
verbazingwekkende verscheidenheid aan
paringssignalen en -gedragingen ontwikkeld. De
rivaliteit is groot en voor sommige soorten is
een amoureuze ontmoeting niet zonder gevaar. Zo
kan het mannetje na de paring tot de ontdekking
komen dat hij voor het vrouwtje een lekker
toetje is.
Insecten kunnen op vele manieren een mogelijke
partner herkennen en verleiden. Mannetjes
muskieten herkennen de vrouwtjes aan het gezoem
van hun vleugels als ze de plek betreden waar de
mannetjes zich ophouden om vrouwtjes aan te
trekken. Glimwormen en vuurvliegen maken gebruik
van bioluminescentie (licht dat op chemische
wijze in hun lijf wordt geproduceerd), als
lokmiddel. Deze signalen kunnen per soort
verschillen. Bij sommige gloeit het vrouwtje
sterker of heeft het mannetje grotere ogen om
het schijnsel van een vrouwtje van ver te kunnen
zien. Mannetjes vuurvlinders (zie foto) vinden
hun partner op goed geluk door achter alles aan
te gaan wat voorbij vliegt.
Mannetjes- en vrouwtjesinsecten die met elkaar
paren, geven hun genen (hun biologische
samenstelling) door aan hun jongen. Veel
mannetjesinsecten hebben manieren ontwikkeld om
er zeker van te zijn dat alleen hun eigen genen
en niet die van hun rivalen door de volgende
generatie worden ge�rfd. Bij soorten die maar
��n keer paren haasten de mannetjes zich om als
eerste bij een vrouwtje te zijn. Bij andere is
het het laatste mannetje dat haar eitjes
bevrucht en zijn genen doorgeeft. Daarom vecht
een mannetjes strontvlieg op een verse
koeienvlaai met zijn mededingers om als laatste
met een vrouwtje te kunnen paren, en zo de
eitjes te bevruchten die ze in de mest legt.
Om niet gedood te worden moeten de mannetjes van
sommige insectensoorten de vrouwtjes waarmee ze
paren afleiden. De mannetjes bidsprinkhaan gaat
nerveus op het vrouwtje af, zwaait met zijn
voelsprieten en kronkelt met zijn lijf voordat
hij op haar rug springt. Als hij geluk heeft,
paart ze met hem voor ze zijn kop eraf kan
bijten. Mannetjes van andere soorten geven
cadeaus om het vrouwtje te paaien.
Krekels, sprinkhanen en cicades tjirpen of
zoemen luide liefdesliedjes. Het hol van de
veenmol is zo gebouwd dat deze als een klankkast
werkt en het geluid versterkt van zijn tegen
elkaar wrijvende vleugels. Mannetjes
doodkloppertjes maken een kloppend geluid door
met hun kop tegen hout te slaan.
Feromonen zijn de natuurlijke chemicali�n die
insecten produceren om partners aan te trekken.
Een mannetjes vlinder kan op korte afstand via
zijn geur een vrouwtje naar zich toe lokken. Ook
kan hij er tijdens het paringsritueel zijn
partner mee bedekken om haar tot paren aan te
sporen. Motten gebruiken vaak geursignalen op
grote afstanden.
|