Rubriek :
Historische figuren
Jerzy Andrzejewski
Andrzejewski, Jerzy
(Warschau 19 aug. 1909 - aldaar 19 april 1983), Pools schrijver,
geeft in zijn werken, waarin een pessimistische toon overheerst,
een spiritualistische uitbeelding van de levenstragiek. De
thema's van zijn eerste werk bewogen zich rond katholieke morele
problematiek (Drogi nieuniknione, Onvermijdelijke wegen, 1936;
Lad serca, Harmonie van het hart, 1938). Daarentegen was de
roman Popi�l i diament (1948; Ned. vert.: As en diamant, 1963)
verzoenend van toon ten aanzien van de nieuwe realiteit. Na enig
partijpublicistisch werk volgden romans waarin hij de morele
conflicten beschreef die voortvloeiden uit de totale
dienstbaarheid aan een idee (Ciemno�ci kryj� ziemi�, =
Duisternis bedekt de aarde, 1957; Bramy raju, 1960; Ned. vert.:
De poorten van het paradijs, 1962). Zijn latere oeuvre vertoont
een autothematisch karakter (o.a. ingelaste dagboekfragmenten)
en bevat een uitgesproken kritiek op de Poolse maatschappij. De
exponent hiervan is zijn grote roman Miazga (= Massa, 1981),
waarvan sinds 1966 enkele fragmenten in tijdschriften waren
verschenen. In 1976 was Andrzejewski medeoprichter van het
Comit� ter Verdediging van de Arbeiders KOR.