Rubriek :
Historische figuren
Johannes V Paleologus
(Didymotichus nov.
1331 - Constantinopel 16 febr. 1391), Byzantijns keizer van 1341
tot 1391, uit het Huis der Paleologen. De halve eeuw van zijn
regering betekende ��n langdurige crisis van politieke (strijd
om de troon), sociale (adel tegen volk) en religieuze (hesychasme
en kerkelijke unie met Rome) aard, waarbij buitenlandse machten
(Italiaanse zeestaten, Bulgarije, Servi�, Turken) herhaaldelijk
door een of andere partij te hulp geroepen werden. Johannes V
zag zijn troon vooreerst betwist door zijn schoonvader en
(mede)keizer Johannes VI, later door zijn zoon Andronicus IV en
zijn kleinzoon Johannes VII; zijn tweede zoon, Manuel II,
fungeerde als medekeizer sedert 1373 en volgde hem op in 1391.
De zege van het hesychasme versterkte de antiroomse en
antiwesterse tendensen in het rijk, zodat het prijsgeven van de
Byzantijnse religieuze zelfstandigheid door de keizer in 1369
(als tegenprestatie voor westerse militaire hulp) door clerus en
volk van Byzantium nooit werd aanvaard. Mede daardoor kregen de
Osmaanse Turken onder Moerad I en zijn zoon Bajezid I vaste voet
in Europa (Thraci� 1362, Macedoni� 1387) en was Johannes V
sedert 1371/1372 slechts vazal van de Osmaanse machthebbers.