Rubriek :
Historische figuren
Johannes Gratianus
Gratianus, Johannes
(Chiusi ? - Bologna ca. 1160), grondlegger van de canonieke
rechtswetenschap, was monnik in het camaldulenzerklooster van de
HH. Felix en Nabor te Bologna. Over zijn leven is nagenoeg niets
bekend. Na het verschijnen van zijn grote werk, de Concordia
discordantium (ca. 1140), dat al in de middeleeuwen Decretum
Gratiani genoemd werd, kwam de canonistiek tot bloei. Deze
wetenschap knoopte uitsluitend aan bij het werk van Gratianus.
Reeds in 1150 was het Decretum zo algemeen in gebruik, dat
Petrus Lombardus de stof van zijn Sententiae deed aansluiten op
die van het Decretum, daarmee de grens tussen rechtswetenschap
en theologie voor eeuwen vastleggend. Tot ca. 1170 voegden
particuliere canonisten nog stukken aan het Decretum toe, die
Gratianus naar hun mening ten onrechte had weggelaten (paleae).