Rubriek :
Historische figuren
Juan van Oostenrijk
Don (Regensburg 24
febr. 1547 - Bouge, bij Namen, 1 okt. 1578), Spaans veldheer en
landvoogd, onwettige zoon van keizer Karel V en Barbara
Blomberg, werd in Spanje opgevoed, maar eerst na Karels dood
(1558) als diens zoon bekend. Hij onderdrukte de opstand van de
Morisco's in Granada (1569-1570), overwon de Turken in de Slag
bij Lepanto (1571) en werd in 1576 door Filips II tot landvoogd
van de Nederlanden benoemd. Daar werd hij met wantrouwen
ontvangen, moest het Eeuwig Edict (12 febr. 1577) aanvaarden en
kon pas na het vertrek van de Spaanse troepen zijn intocht in
Brussel houden (12 mei). Toen Holland, Zeeland en de prins van
Oranje het Edict niet aanvaardden en een verzoeningspoging (de
zgn. vredehandel van Geertruidenberg) was mislukt, maakte Don
Juan zich op 24 juli 1577 onverwacht meester van de citadel van
Namen en riep hij de Spaanse troepen terug. Daarop wilden de
Staten-Generaal hem niet langer erkennen en benoemden ze zelf
een landvoogd, Matthias van Oostenrijk. De Spaanse troepen,
aangevoerd door Alexander Farnese Parma, versloegen het Staatse
leger bij Gembloers (31 jan. 1578), maar werden bij Rijmenam
teruggeslagen (2 aug.). Ontmoedigd over de tegenwerkingen van
zijn halfbroer Filips II, trok Don Juan zich in zijn legerkamp
in Bouge terug, waar hij aan tyfus overleed, na Farnese tot
opvolger te hebben aangewezen.
