Rubriek :
Historische figuren
Jules Mazarin
Mazarin, Jules,
eigenlijk: Giulio Mazarini, (sedert 1659) hertog van Nevers (Pescina,
in de Abruzzen, 14 juli 1602 - Vincennes 9 maart 1661), Frans
staatsman van Italiaanse afkomst, studeerde rechten en begaf
zich in 1622 in pauselijke krijgsdienst. Te Lyon leerde hij in
1630 Richelieu kennen, die hem vervolgens als Frans diplomatiek
agent in Itali� gebruikte. In 1632 werd hij geestelijke, van
1634 tot 1636 was hij pauselijk nuntius te Parijs, in 1641 werd
hij kardinaal. In 1639 officieel in Franse dienst overgegaan,
werd Mazarin in 1642 door Richelieu op diens sterfbed aan
Lodewijk XIII als zijn opvolger aanbevolen. Na de dood van de
koning (1643) maakte hij zich bij de regentes Anna van
Oostenrijk onmisbaar door zich bij geen van de hofpartijen aan
te sluiten, maar zich van elk daarvan te bedienen. Spoedig was
het geen geheim meer dat er een liefdesverhouding bestond tussen
hem en de regentes. Op het gebied van de buitenlandse politiek
zette hij de politiek van Richelieu voort in de Dertigjarige
Oorlog, die leidde tot de voor Frankrijk voordelige Vrede van
Westfalen (1648). Zijn drukkende belastingen leidden tot een
gevaarlijke oppositie van de parlementen, en deze weer tot de
burgeroorlog van de Fronde. Twee keer (van febr. 1651 tot dec.
1651 en van aug. 1652 tot 3 febr. 1653) moest hij het land
verlaten, maar vanuit het kasteel Br�hl, bij Keulen, leidde hij
nog de politiek van de Franse regering; zo wist hij scheuring
tussen de Frondeurs teweeg te brengen en na zijn terugkeer de
orde te herstellen, daarbij steunend op de bourgeoisie. Van dat
ogenblik af was zijn macht onbeperkt. Hij verbond zich met
Oliver Cromwell tegen Spanje en dwong dit laatste land tot de
nadelige Vrede van de Pyrenee�n (1659). Intussen onderwees hij
de jonge koning Lodewijk XIV in de politiek: van wantrouwen
bezield te zijn tegenover iedere Fransman, alles op te offeren
aan het staatsbelang, zelfs zijn eer. Hij preste de koning bij
de vrede met Spanje te huwen met de infante Maria Theresia en af
te zien van zijn (Mazarins) nicht Maria Mancini, op wie Lodewijk
verliefd was. Hierdoor verkreeg Lodewijk aanspraken op de
Spaanse successie, wat voor het koningschap van veel meer
betekenis was. Mazarins grote betekenis ligt in de consolidatie
van de absolute monarchie (zie absolutisme) in Frankrijk. Op
zijn sterfbed zou hij Lodewijk XIV aangeraden hebben geen
eerste-minister meer te nemen.
Mazarin was uiterlijk een beminnelijk man, maar uiterst
hebzuchtig. Hij vergaarde een enorm fortuin en spreidde grote
weelde ten toon. Hij is de stichter van de Biblioth�que Mazarine
en van het Coll�ge des Quatre Nations te Parijs.
