De
longloze salamander
Orde
: Caudata - familie : Plethodontidae - geslacht
: Verschillende en soorten : Verschillende. De
Caudata-orde kent tien watersalamander- en
salamanderfamilies.
Deze amfibie�n kunnen zonder longen ademen en
dat maakt de longloze salamanders fascinerend.
Hun zuurstof krijgen ze binnen via de huid en de
binnenkant van de bek. Ze komen vooral in Noord-
en Zuid-Amerika voor en hebben vele manieren
ontwikkeld om aan roofdieren te ontsnappen. Ze
zijn perfect aangepast aan het leven in vochtige
omstandigheden.
Longloze salamanders hebben zich aangepast aan
een leven in allerlei leefgebieden. Ze komen
voor in snelle stromen, bosgebieden en zelfs
woestijnen. Sommige soorten leven in grotten;
andere hebben zich aangepast aan een leven in de
bomen met een grijpstaart, zoals de slangachtige
Mexicaanse boomsalamander Zoals veel soorten van
zijn familie is de rode salamander
(zie foto) een beetje giftig, en versterkt dit
door een veel giftiger dier na te doen, de
roodgevlekte watersalamander. Roofdieren laten
hem daarom met rust. Een andere slimme tactiek
die de rode salamander gebruikt, is om zijn kop
en staart omhoog te houden en zijn lijf in een
U-vorm te buigen, zodat zijn
waarschuwingskleuren zeer goed zichtbaar zijn.
De salamander broedt op verschillende tijden van
het jaar, afhankelijk van de soort. Het vrouwtje
legt zo'n honderd eieren in het water of op een
veilige plaats op het land, onder stenen, in
spleten of aan de onderzijde van houtblokken.
Als de larven uitkomen, zijn ze al helemaal
gevormd. Veel larven zijn waterdieren en hebben
vederachtige kieuwen. Salamanders kunnen
meerdere jaren in dit stadium doorbrengen
voordat ze een metamorfose ondergaan. Ze
verliezen dan hun kieuwen en kruipen het land op
als jonge volwassene.
De meeste salamanders zijn nachtdieren, die
vooral 's nachts jagen en eten. Net als de
meeste salamandersoorten voeden ze zich
voornamelijk met ongewervelde dieren, die ze
opsporen door hun geurspoor te volgen. Hun
favoriete voedsel zijn wormen, hoewel van grote
salamanders wel bekend is dat ze zelfs kleinere
soortgenoten opeten. Longloze salamanders
behoren tot de weinige dieren die in staat zijn
om hun bovenkaak omhoog te houden om op prooi te
jagen en deze op te eten. Bij erg heet weer
houden ze zomerslaapjes. In de meer noordelijke
delen van hun gebied houden ze bij kou een
winterslaap.
In plaats van door longen te ademen, wisselen de
salamanders zuurstof en koolstofdioxide uit via
de oppervlakte van hun huid, die rijkelijk
voorzien is van bloedvaten. Ze kunnen zo tot wel
negentig procent van de zuurstof die ze nodig
hebben door hun huid binnenkrijgen. Dat kan ook
met de hulp van de binnenkant van hun bek, die
gevuld is met bloedvaten.
|