Rubriek :
Historische figuren
Matthijs Castelein
Castelein, Matthijs
(Oudenaarde ca. 1489 - Pamel 1550), Zuid-Nederlands dichter en
priester, was factor van de rederijkerskamers Pax Vobis en De
Kersauwe, van resp. Oudenaarde en Pamel, zie rederijkers.
Volgens zijn eigen verklaring schreef hij 36 esbatementen, 38
tafelspelen, 12 spelen van sinne en 30 wagenspelen, maar weinig
daarvan is bewaard gebleven. Tot zijn jeugdwerk behoren het
drama Historie van Pyramus ende Thisbe (vermoedelijk reeds voor
1521 gedrukt) en de Balladen van Doornijcke (waarschijnlijk in
1522 geschreven), waaruit een sterke anti-Franse gezindheid
blijkt. Voorts dichtte hij een bundeltje Diversche liedekens
(oudst bekende druk 1537), met afwisselende inhoud, waarvoor hij
zelf de muziek componeerde. Vooral zijn amoureuze en
drinkliederen munten uit door hun losse, luchtige en zangerige
trant, de eerste ook door hun dartele toon. Als zijn hoofdwerk
geldt doorgaans De const van rhetoriken (in 1555 door de Gentse
rederijker Jan Cauweel uitgegeven en bij herhaling tot in de
17de eeuw toe herdrukt), het eerste handboek van de dichtkunst
in het Nederlands. Daarin behandelt en codificeert Castelein de
in zijn tijd in gebruik gekomen dichtvormen en kunstregels van
de rederijkers, vooral met betrekking tot de lyrische
dichtvormen. In de opzet van zijn leerboek richtte hij zich naar
het in zijn tijd gezaghebbende werk van Jean Molinet: Art de
rh�torique (1493). Recente onderzoekingen wezen uit dat hij voor
de stof van zijn leerboek uitermate afhankelijk was van anderen.
