Rubriek :
Historische figuren
Nikolai Karamzin
Karamzin, Nikolai
Michajlovitsj (Michajlovka 1 [12] dec. 1766 - St.-Petersburg 22
mei [3 juni] 1826), Russisch schrijver, criticus en historicus,
kwam in Moskou in contact met vrijmetselaars als Novikov, wat op
zijn vorming van invloed was. In 1789 reisde hij naar het
Westen, waaruit zijn nog steeds belangwekkende Pisjma roesskogo
poetesjestvennika (= Brieven van een Russisch reiziger,
1791-1792, nw. uitg. 2 dln., 1900 en 1982) voortvloeiden. In
zijn korte roman Bednaja Liza (= De arme Liza, 1792)
vertegenwoordigt hij de op Rousseau ge�nspireerde sentimentele
stroming in de literatuur, maar legt tevens de basis voor een,
althans 'literaire', emancipatie van de Russische boer. Van
grote betekenis is Karamzin als vernieuwer van de Russische
taal, waaruit hij tal van oud-Slavische archa�smen verwijderde
en nieuwe, vaak aan westerse talen ontleende, woorden invoerde.
Er ontstond een felle polemiek over de wenselijkheid en het nut
van taalvernieuwingen. De pro-Karamzinisten (verenigd in het
gezelschap Arzamas) zouden uiteindelijk zegevieren over de
archa�sten. Karamzins taalvernieuwingen vergemakkelijkten het
uitdrukken van persoonlijke gevoelens en daarmee ook het
schrijven van lyrische po�zie in het Russisch.
Niet minder belangrijk is Karamzin als historicus. In zijn
Istorija gosoedarstva Rossijskogo (= Geschiedenis van de
Russische staat, 12 dln., 1818-1829) is geschiedschrijving niet
meer een verzamelen van kronieken over het tijdsgebeuren, maar
een poging tot wetenschappelijk methodologische ordening van de
stof.