|
De orka of
zwaardwalvis
 De
orka
is de grootste van 32 dolfijnsoorten, die tot de
familie Delphinidae behoren. Orde : Cetacea -
geslacht : Orcinus - soort : Orcinus orca.
Een volwassen orka is een geducht jager. Hij kan
wel tien ton wegen en heeft scherpe,
vleesverscheurende tanden. Dit zwart met wit
gekleurde dier lijkt op een walvis en schiet met
snelheden tot 55 km per uur af op z'n prooi. Hij
valt zelfs dieren aan die veel groter zijn dan
hijzelf, waaronder het allergrootste dier, de
blauwe vinvis.
De orka wordt vaak moordenaarswalvis genoemd,
maar hij is geen walvis. Hij is het grootste lid
van de dolfijnenfamilie.
Orka's leven in grote families die troepen
heten. Troepengedrag wordt gekenmerkt door
samenwerking, co�rdinatie, communicatie,
vertrouwen en acceptatie. Orka's socialeren door
met hun lijven tegen elkaar te wrijven, met hun
staart en borstvinnen op het wateroppervlak te
slaan en met hun kop uit het water te komen.
Wanneer ze samen zwemmen, ademen de orka's
eenstemmig. Er is niet bekend waarom, maar het
typeert wel de band die de dieren hebben. Orka's
die dezelfde geluiden maken waarmee ze met
elkaar communiceren en waaraan ze elkaar kunnen
herkennen, worden bondgenoten genoemd.
Om inteelt te voorkomen, paren orka's gewoonlijk
met buitenstaanders. Twee of meer groepen komen
bij elkaar om een tijdelijke supertroep te
vormen en te paren. Na een lange draagtijd van
bijna achttien maanden, wordt ��n kalf geboren.
Kalfjes zijn bij de geboorte ongeveer 2,4 meter
land en wegen zo'n 180 kilo. Het kalf wordt
ongeveer achttien maanden gezoogd en blijft in
de buurt van zijn moeder. Als zij zwemt, trekt
haar slipstroom het jong mee, zodat ze de groep
kunnen bijhouden.
Vroeger vormden orka's die in gevangenschap
werden gehouden om mensen te vermaken, populaire
attracties. Door campagnes voor de vrijlating
van Keiko, de orka uit de film Free Willy, is
dat vrijwel voorbij. Door de oorspronkelijke
bewoners van Amerika, Noren, Ijslanders en
Faro�rs werd op orka's gejaagd om hun vlees,
maar de dieren leden niet onder de commerci�le
slacht van de walvissen. Sommige vissers zien
orka's als een bedreiging van de visstand en
jagen daarom op ze. Momenteel worden orka's niet
bedreigd en zijn er programma's voor
natuurbehoud.
Orka's gebruiken speciale jachttechnieken. Voor
de kust van Zuid-Amerika werpen ze zichzelf
opzettelijk op het strand om zeeleeuwen te
vangen, terwijl orka's in de poolgebieden onder
ijsschotsen duiken zodat pingu�ns in het
water vallen. Ze jagen vaak gezamelijk - de hele
troep drijft vissen op, om ze daarna vanuit
verschillende hoeken aan te vallen. Zulke
technieken worden doeltreffender gemaakt door
middel van echolokatie : een orka maakt hoge
klikgeluiden die op de prooi en andere
voorwerpen weerkaatsen. Daarna vertalen ze de
terugkomende echo's. Het lijkt erop dat er twee
soorten orka's zijn. Honkvaste orka's blijven
dicht bij huis en eten voornamelijk vis en
reizende orka's die vormen nomadische troepen en
eten gevarieerder voedsel : walvissen, vissen en
zeezoogdieren.
|
