|
De
potvis
 Orde
: Cetacea - familie : Physeteridae - geslacht :
Physeter en soort : Physeter catodon. De potvis
is ��n van de drie soorten potvissen in deze
familie. De kop van alledrie heeft dezelfde vorm
en bevat het spermaceti-orgaan.
De potvis is het grootste dier met tanden van de
wereld. Hij volgt de migratie van de pijlinktvis
en doet daarbij alle oceanen aan. Dit enorme
gevaarte komt tot zes keer toe naar de
oppervlakte om een minuut lang te ademen door
zijn blaasgat. Hij is gemakkelijk te herkennen
aan zijn vierkante kop die eenderde van zijn
lichaam beslaat en plaats biedt aan de zwaarste
hersenen van het dierenrijk.
Deze reusachtige walvis heeft buiten de mens
weinig vijanden. Hij trotseert de oceanen in
scholen van twintig tot veertig walvissen,
samengesteld uit vrouwtjes, jongeren en
kalveren. Het spermaceti-orgaan is aan beide
kanten voorzien van een luchtzak en bevat maar
liefst 1900 liter wasachtige olie. De spermaceti
heeft zijn naam te danken aan het feit dat deze
olie in de zeventiende eeuw ten onrechte voor
sperma werd aanzien. Hedendaagse wetenschappers
weten dat het orgaan geen rol speelt bij de
reproductie, maar zijn niet zeker van de exacte
functie. Het zou voor opwaartse druk kunnen
zorgen bij het duiken naar grote diepte of
kunnen helpen bij het( concentreren van geluiden
bij echolokatie. Maar het zou ook de temperatuur
kunnen regelen of kunnen helpen bij de
decompressie (aanpassen aan verschillende
dieptes).
Pijlinktvis is het favoriete voedsel van de
potvis en is te vinden in wateren van meer dan
duizend meter diep, met opwaartse koude
stromingen. Maar hij eet ook wel
reuzeninktvissen die op grote diepte in de
oceaan worden aangetroffen. Potvissen verteren
dagelijks ongeveer drie procent van hun
lichaamsgewicht. Naast inktvis voeden ze zich
met steenvis, zalm, vleet en haai. Deze
zoogdieren vangen hun prooi in diep water, waar
het zich slecht is. Misschien vinden ze hun
prooi met de hulp van echolokatie, of misschien
kunnen ze hun prooi zien, aangezien veel
vissoorten lichtgevende organen hebben die
opgloeien in het donker.
In de paartijd vormen potvissen paarscholen die
bestaan uit vrouwtjes van alle leeftijden,
kalveren, jongen en ��n tot vijf volwassen
mannetjes. Een mannetje paart buik aan buik met
een ontvankelijk vrouwtje. Na een lange
draagtijd werpt het vrouwtje ��n kalf van
ongeveer vier meter lang en duwt het voorzichtig
naar de oppervlakte om adem te halen. Het kalf
wordt ruim twee jaar gezoogd, daarna kan het nog
zeven jaar duren voor ze opnieuw werpt.
In het verleden werd er gejaagd op potvissen
vanwege hun waardevolle olie die werd gebruikt
voor kaarsen en cosmetica. Hun tanden leverden
bovendien ivoor op. Begin negentiende eeuw
werden het echte slachtpartijen. Sinds 1988 is
er een officieel verbod op de commerci�le
walvisjacht. Het dier staat momenteel
geregistreerd als kwetsbaar.
|
