Rubriek :
Historische figuren
Robert Mugabe
Mugabe, Robert
Gabriel (Kutama 21 febr. 1924), Zimbabweaans politicus, werd in
1952 onderwijzer. Vier jaar later vertrok hij naar Ghana, waar
hij sterk onder de invloed kwam van Kwame N'krumah. In 1960
keerde hij naar Rhodesi� terug, waar hij zich aansloot bij de
nationaal-democratische partij van Joshua Nkomo, die het jaar
daarop verboden werd. Daarop richtte hij samen met Nkomo de
Zimbabwe African People's Union (ZAPU) op, waarvan hij
plaatsvervangend secretaris-generaal werd.
In 1963 ontstond er een breuk in de ZAPU en Mugabe werd
secretaris-generaal van de afgesplitste organisatie Zimbabwe
African National Union (ZANU), onder leiding van N. Sithole. In
1963-1964 werd Mugabe met andere leiders gearresteerd; pas onder
invloed van de ontwikkelingen in Zuidelijk Afrika en de
overeenkomst met betrekking tot de onafhankelijkheid van
Mozambique per juni 1975 werden zij in dec. 1974 vrijgelaten.
Mugabe kwam aan het hoofd te staan van het Zimbabwe Volksleger (ZIPA),
dat vanuit het onafhankelijke Mozambique zijn
guerrilla-activiteiten in Rhodesi� kon opvoeren. Sithole zette
hij als voorzitter van de ZANU af.
In 1976 richtten Mugabe en Nkomo het Patriottisch Front op. Bij
de verkiezingen van febr. 1980 behaalde Mugabes organisatie 57
van de 80 zetels. Mugabe werd hierop de eerste premier van het
onafhankelijke Zimbabwe, waarbij hij zich een voorstander toonde
van een gematigd socialistisch beleid. Aanvankelijk liepen de
verschillen met Nkomo steeds hoger op; in 1982 ontsloeg Mugabe
hem uit zijn kabinet op verdenking van het met hulp van
Zuid-Afrika voorbereiden van een staatsgreep. Maar in 1987 wist
hij met Nkomo overeen te komen dat hun beider partijen, ZANU en
ZAPU, zouden fuseren tot een eenheidspartij (ZANU-PF). Na een
grondwetswijziging werd hij dat jaar tot president van het land
gekozen.
Bij de presidentsverkiezingen van 1990 werd Mugabe herkozen.
Economische recessie dwong Mugabe om begin jaren negentig
akkoord te gaan met een structureel aanpassingsprogramma en de
economie te hervormen. In de aanloop van de
presidentsverkiezingen van 1996 werd oppositieleider Sithole
gearresteerd op verdenking van het beramen van een aanslag op
Mugabe. De presidentsverkiezingen van april 1996 werden door de
oppositie geboycot en bij een opkomst van 32% met ruime
meerderheid door Mugabe gewonnen. Negatieve uitlatingen over
homofilie en de weigering om de in Zimbabwe in ballingschap
verblijvende voormalig dictator van Ethiopi� Mengistu uit te
leveren aan Ethiopi� kwamen Mugabe op hevige internationale
kritiek te staan.