De
rotshaan
Orde
: Passeriformes - familie : Cotingidae -
geslacht : Rupicola en soort : Rupicola rupicola
en Rupicola peruviana. Rotshanen behoren tot de
familie van de Cotinga's, die in
Zuid-Amerikaanse regenwouden leven en waarvan
veel soorten een mooi verenkleed hebben.
Een flits van schitterend oranjerood tussen het
groen van het regenwoud kondigt de komst aan van
��n van de opvallendste vogels : de
mannetjesrotshaan. Zijn vurig gekleurde
verenkleed maakt veel indruk op de vrouwtjes.
Het vrouwtje is veel bescheidener in leefwijze
en kleur. Na het paren brengt ze maanden door in
een donker hol en voedt haar jongen alleen op.
Buiten de broedtijd is de mannetjesrotshaan een
schuwe, solitaire vogel die zich onopvallend
verschuilt op een plekje in de schaduw van het
regenwoud. Zijn aanwezigheid verraadt hij soms
door zijn roep. Zijn gedrag verandert tijdens
het broedseizoen, wanneer hij met andere
mannetjes de strijd aangaat om de aandacht van
een vrouwtje te trekken. De mannetjes strijken
neer en tonen uitgebreid hun verenkleed.
Met de voorstellingen op de baltsplaats proberen
de mannetjes een vrouwtje te verleiden en vaak
zal een vrouwtje dat onder de indruk is,
neerstrijken naast haar winnaar. Na het paren
laat het mannetje het vrouwtje alleen. Het
vrouwtje bouwt haar nest tegen een grot of rots,
vaak boven een waterstroom. Het nest is een
soort kom van klei versterkt met plantenvezels
en bedekt met zacht mos of korstmos. Ze zit meer
dan drie weken op haar gespikkelde eitjes en
haar jongen verlaten het nest na zes weken na
het uitkomen. Het jongen mannetje krijgt zijn
eerste oranje verenkleed in het tweede
levensjaar en zijn volwassen kleed in het droge
seizoen van het derde jaar. Daarvoor maakt hij
nog niet veel kans een vrouwtje te verleiden.
Net als de meeste andere exotische vogels eet de
rotshaan vooral vruchten met zijn bek terwijl
hij van tak tot tak vliegt. Door de tropische
warmte is er het hele jaar door voldoende
plantenvoedsel voorhanden, en de rotshaan
probeert zijn voedselbronnen nog uit te breiden
: hij strooit her en der onverteerde zaden uit.
Bovendien is de rotshaan dol op kleine
hagedissen en hapt hij insecten van bomen,
struiken en rotsen.
Rotshanen leven in enkele van de minst
verstoorde tropische bossen van Zuid-Amerika.
Maar in deze situatie komt langzaam verandering
nu goudzoekers de waterstromen bevuilen en
houthakkers bomen kappen. Bovendien is er een
illegale handel in vogels, Guyana is
bijvoorbeeld de op ��n na grootste exporteur van
exotische vogels. Ook in Brazili� worden veel
exemplaren illegaal gevangen. Een rotshaan
levert in de Verenigde Staten vijfduizend dollar
op, hoewel maar enkele exemplaren in
gevangenschap langer dan ��n jaar in leven
blijven.
|