Rubriek :
Archeologie
Soortgelijke vindplaatsen
Skara Brae -
Groot-Brittanni�
De
Orkney eilanden, waar de overblijfselen van de neolithische
nederzetting Skara Brae zijn, hebben een koud en winderig
klimaat. Maar omstreeks drieduizend voor Christus was dat
klimaat veel milder en werd er tarwe verbouwd. De boeren die in
kleine nederzettingen leefden, hielden ook vee en schapen.
Ondanks hun agrarische bezigheden waren vissen en verzamelen nog
heel belangrijk voor de dorpsbewoners om hun eetpatroon aan te
vullen en een breed scala van werktuigen en huishoudelijke
goederen te bezorgen.
De onder duizenden jaren zand bedolven huizen in Skara Brae (zie
foto) kwamen na een zware storm in 1850 bloot. Verscheidene
pogingen werden ondernomen om ze op te graven voordat de
beroemde archeoloog G. Childe (1892-1957) in 1928 een volledige
opgraving realiseerde. Hij liet een nauwgezet verslag van de
hele vindplaats na, maar kwam niet tot een bevredigende
datering. Skara Brae is een unieke en ge�soleerde nederzetting,
dus zonder moderne technieken kon Childe niet voldoende
parallellen met soortgelijke wel gedateerde sites vinden, om het
dorp in de tijd te plaatsen. Hij was echter overtuigd dat de
inwoners qua technologie en levenswijze neolithisch waren en
moderne dateringsmethoden gaven hem gelijk.
Bougon - Frankrijk
Bougon
(Deux-Sevres) maakt deel uit van een reeks megalithische
begraafplaatsen in West-Frankrijk en is in de jaren veertig van
de 19de eeuw door plaatselijke oudheidkundigen ontdekt en
gedeeltelijk opgegraven. Het is ��n van de eerste neolithische
locaties in de streek die archeologisch is opgegraven en vanaf
1972 gaat dit systematisch in het kader van langlopend project.
Er zijn in totaal acht graftombes (zie foto), 'ganggraven', in
vijf grafheuvels op de begraafplaats, die het hele Neolithicum
in gebruik zijn geweest. In recente opgravingen zijn studies
gemaakt van grond en stuifmeel om te proberen de leefomgeving en
regionaal landschap ten tijde van de aanleg te reconstrueren.
Met C14-datering zijn twee cairns in Bougon gedateerd op
ongeveer 3.800 jaar voor Christus. Onderzoek van het aardewerk
en het stenen materiaal heeft aangetoond dat de begraafplaats in
het late Neolithicum, het hele derde millennium voor Christus,
nog gebruikt werd. Megalithische begraafplaatsen zijn door hun
uitgebreide stenen constructie essentieel voor archeologen om
tot een beter begrip van de West-Europese neolithische culturen
te komen.
Varna - Bulgarije
De
eerste metalen in de neolithische economie waren koper en goud,
waarschijnlijk doordat beide in de natuur voorkomen en zonder
smelten of verhitten makkelijk kunnen worden gedreven. De
vroegst bekende Europese metallurgie werd ontdekt op de Balkan
en dateert van ongeveer 5.000 voor Christus. Archeologen noemen
deze overgangsperiode meestal Kopertijd of Chalcolithicum in
plaats van Bronstijd, omdat het voornaamste gebruikte materiaal
nog steeds steen was en de kleine hoeveelheden gebruikte metalen
waarschijnlijk alleen voor status en symbolische doeleinden
waren bestemd, en niet voor praktisch gebruik. Toch is Varna,
daterend van het vijfde millennium voor Christus, ��n van de
spectaculairste begraafplaatsen in Oost-Europa. Ruim tweeduizend
gouden artefacten zijn hier vanaf de ontdekking in 1972
gevonden, die voor een revolutie in het archeologische denken
zorgde.
