Rubriek :
Ziekten en
aandoeningen overzicht
Spataders
De stroming van het bloed in de slagaders en de aders is het
gevolg van drukverschillen. In de slagaders zorgt de krachtige
linkerkamer van de hartspier voor dit drukverschil. Aan de
stroming van het bloed in de aders draagt het hart niet bij.
Kleine klepjes in de ader zorgen ervoor dat het bloed alleen in
de richting van het hart kan stromen. Door de lage druk in de
aderen kan de zwaartekracht in staande houding een belemmering
zijn voor de bloedstroom. Bij het lopen persen de beenspieren
het bloed in de aderen als een pomp naar boven. De kuitspierpomp
is daarbij de belangrijkste. Ook voetspieren en kniebewegingen
stimuleren de terugstroom van het bloed naar het hart.
Onder invloed van de zwaartekracht kan het bloed zich in een
laag punt van het lichaam ophopen in een ader. Omdat de aderwand
dun en rekbaar is, zwelt die ader op. Wanneer deze toestand lang
blijft bestaan, zal de ader verder uitrekken. De druk in de ader
neemt daarbij toe. Het gevolg is dat de kleppen door de verwijde
ader niet goed meer kunnen sluiten en gaan lekken. Het bloed kan
daardoor de verkeerde kant op stromen, dus van het hart af.
Hierdoor wordt de ader nog wijder, gaan de kleppen nog meer
lekken en ontstaat er een zogeheten spatader. Een spatader is
dus een plaatselijke uitrekking en verzwakking van een normale
ader. Spataders kunnen op verschillende plaatsen ontstaan.
Spataders kunnen op verschillende plaatsen ontstaan: in een
grote hoofdtak (stamvarices), in een zijtak (zijtakvarices) en
in de kleine adertjes. Bij zeer kleine spatadertjes in de huid
spreekt men van besenreiservarices. Deze worden ook wel
penseelvarices of blauwscheuten genoemd.
Spataders zijn het gevolg van problemen in de oppervlakkige
aders. Deze oppervlakkige aders lopen vrij dicht onder de huid,
hebben weinig steun van de omgeving en zetten gemakkelijk uit.
Ook in de diepliggende aders kunnen de kleppen lekken, hetgeen
soortgelijke klachten kan opleveren. Dit is echter niet altijd
zichtbaar en komt minder vaak voor dan spataders.
De kans op het krijgen van spataders is, zoals wel vaker, een
optelsom van risicofactoren. De belangrijkste zijn:
erfelijke aanleg
zwangerschap
hormonale veranderingen
Andere factoren die een rol kunnen spelen zijn: veel staan of
zitten, overgewicht en verzwakking van de aderwand ten gevolge
van ouderdom.
Klachten van spataders
Spataders geven meestal geen klachten. Soms veroorzaakt een
beginnende spatader een aantal typische klachten zoals zware,
vermoeide en vaak warme benen, jeuk, een gespannen gevoel,
krampen, een trekkende of stekende pijn in de kuiten, trillingen
in de benen en zwellingen.
Bij sommige mensen ontstaan na verloop van tijd vochtophopingen
in de benen, huiduitslag, een verkleuring of verharding van de
huid. Wanneer spataders of lekkende kleppen in de diepliggende
aderen niet behandeld worden, kunnen andere problemen in de
benen ontstaan. In het ergste geval een open been. De huid gaat
dan stuk en geneest niet spontaan.
