Rubriek :
Ziekten en
aandoeningen overzicht
Syndroom van Sj�gren
Wat is het Syndroom van Sj�gren ?
Het Syndroom van Sj�gren is een chronische ontsteking van de
traan- en speekselklieren.
Ook in andere organen kunnen ontstekingen voorkomen.
De oorzaak van de ziekte is niet bekend.
Er wordt aangenomen dat de ontstekingen worden veroorzaakt door
een reactie van het afweersysteem tegen het eigen lichaam.
Het Syndroom van Sj�gren wordt daarom een auto-immuunziekte
genoemd.
Belangrijkste klachten voor de meeste Sj�grenpati�nten.
Oogklachten door te weinig en / of afwijkend traanvocht.
De oogklachten zijn meestal jeukende en branderige ogen, het
gevoel alsof er zand in de ogen zit.
Deze klachten kunnen verergeren door een droge of rokerige
omgeving en door fel licht.
Mondklachten door te weinig en / of afwijkend speeksel.
De klachten bestaan uit een droge mond waardoor men vaak 's
nachts water drinkt en het niet kunnen eten van droog voedsel
zonder daarbij te drinken.
Het spreken kan moeilijk gaan.
De slijmvliezen in de mond kunnen een branderig gevoel geven en
schimmelinfecties in de mond zijn niet zeldzaam.
Gewrichtspijn en / of gewrichtsontsteking.
Ongeveer 80% van de mensen met het Syndroom van Sj�gren heeft
klachten van pijnlijke en / of ontstoken gewrichten.
Over het algemeen leidt dit niet tot misvormingen van de
gewrichten zoals bij reuma.
Snel vermoeid.
Ongeveer 80% van de Sj�grenpati�nten is zeer snel of altijd moe.
Dit kan zulke ernstige vormen aannemen, dat men geen normaal
leven kan leiden en volledig arbeidsongeschikt is.
De moeheid kan soms plotseling zonder herkenbare aanleiding
verergeren.
Grieperig gevoel.
Veel mensen voelen zich vaak ziek, alsof men griep heeft.
Ook de lichaamstemperatuur kan hierbij verhoogd zijn.
Is het een zeldzame ziekte?
Het syndroom van Sj�gren is een veel voorkomende ziekte,
waarschijnlijk komt ze voor bij tussen de 1 op 100 en 1 op 500
personen in de bevolking.
Dit betreft 10 maal vaker vrouwen dan mannen.
Dit betekent dat het syndroom van Sj�gren voorkomt bij 1 op
55-275 vrouwen en bij 1 op 500-2500 mannen.
Zoals met de meeste auto-immuunziekten het geval is, gaat de
ziekte niet meer weg.
De ziekte kan op vrijwel elke leeftijd beginnen maar is bij
kinderen zeldzaam.
De diagnose wordt het vaakst gesteld bij vrouwen tussen 40 en 60
jaar.
De ziekte komt overal in de wereld voor, ongeacht huidskleur of
sociale omstandigheden.
Hoe kom je aan het syndroom van Sj�gren?
Het is niet bekend waarom bepaalde mensen het syndroom van
Sj�gren krijgen.
Erfelijke eigenschappen spelen zeker een rol, maar welke dit
zijn is niet bekend.
Naast erfelijke eigenschappen zijn ook andere invloeden van
doorslaggevende betekenis.
Welke dit zijn is evenmin bekend, maar vaak wordt in dit verband
gedacht aan virusinfecties.
Het syndroom van Sj�gren is dus niet een echte erfelijke ziekte
en niet een infectieziekte.
Men kan niet iets doen of nalaten om te voorkomen dat men de
ziekte krijgt.
Ga je er aan dood?
De ziekte geeft gewoonlijk geen aanleiding tot voortijdige
sterfte maar het beloop van de ziekte kan sterk verschillen.
Er zijn personen waarbij de ziekte weinig nadelige gevolgen
heeft, maar meer gebruikelijk is dat klachten in wisselende mate
zeer hinderlijke of ernstig beperkende vormen aannemen.
Een belangrijke complicatie is dat er bij ongeveer 5% van de
mensen met het syndroom van Sj�gren een kwaadaardige afwijking,
een zgn. non-Hodgkin lymfoom, ontstaat in voornamelijk de
speeksel en lymfeklieren.
Ontstekingen van bloedvaten en trombose kunnen soms een
gevaarlijke uiting van de ziekte zijn.
Is behandeling mogelijk?
Er bestaat niet een behandeling waardoor de ziekte verdwijnt.
Toch kunnen met geneesmiddelen belangrijke verbeteringen worden
bereikt van de klachten en afwijkingen bij een deel van de
pati�nten.
Ook kan waarschijnlijk door bepaalde geneesmiddelen de kans op
kwaadaardige complicaties worden verkleind.
Welke ziekten kunnen worden verward met het syndroom van Sj�gren?
Ziekten die dezelfde verschijnselen geven als het syndroom van
Sj�gren kunnen verwarring geven.
De belangrijkste hiervan zijn de ziekte van Besnier-Boeck (sarcoidose),
amyloidose en een beginnend lymfoom.
Vele geneesmiddelen, vooral die tegen hoge bloeddruk en tegen
depressie, kunnen droogte van de slijmvliezen veroorzaken.
Soms wordt bij personen met het syndroom van Sj�gren ten
onrechte een andere diagnose gesteld.
Dit zijn vooral andere auto-immuunziekten zoals lupus
erythematodes disseminates en reuma.
Dit geldt voor deze twee voorbeelden vooral als er in het bloed
antinucleaire antistoffen of reumafactoren voorkomen.
De belangrijkste fouten bij het stellen van de diagnose syndroom
van Sj�gren worden gemaakt doordat niet wordt herkend dat het om
een echte ziekte gaat.
De pati�nt wordt dan als een aansteller beschouwd of het wordt
op 'de overgang' geschoven.
Dit geldt vooral als eenvoudige bloedtesten normaal uitvallen.
Hoe wordt de diagnose syndroom van Sj�gren gesteld?
De diagnose wordt gesteld op basis van een combinatie van
klachten, afwijkingen of functievermindering van de traan- en
speekselklieren, bloedafwijkingen en uitsluiting van andere in
aanmerking komende oorzaken.
Gewoonlijk worden voor de diagnose drie oogtesten verricht en
een stukje speekselklierweefsel onder het microscoop onderzocht
('lipbiopt').
Bloedonderzoek is belangrijk om zonodig aanvullende steun voor
de diagnose syndroom van Sj�gren te vinden, een oordeel te
vormen over de ernst en de te verwachten complicaties van het
syndroom van Sj�gren vast te stellen en om andere ziekten uit te
sluiten.
