Rubriek :
Historische figuren
Thomas Lawrence
Lawrence, Thomas
Edward, beter bekend als Lawrence of Arabia (Tremadoc, Wales, 15
aug. 1888 - in Dorset 19 mei 1935), Brits krijgsman en
schrijver, leerde Arabisch en vertrok in 1909 naar Syri�, waar
hij assisteerde bij opgravingen en de Arabieren en hun leefwijze
grondig leerde kennen. Toen in okt. 1914 Turkije zich aan de
Duitse zijde in de Eerste Wereldoorlog mengde, werd hij als
stafofficier bij de Britse inlichtingendienst in Ca�ro
gestationeerd. Hij raakte betrokken bij de opstand van Arabische
nationalisten tegen de Turkse overheersing (o.m. als
verbindingsofficier tussen de Britse geheime dienst en Faisal).
In de guerillaoorlog die in 1916 begon, heeft hij een
belangrijke rol gespeeld. Na de val van Damascus (1918) raakte
hij tussen twee vuren: enerzijds de Britse regering, die al
tijdens de oorlog een verdrag met de Fransen had gesloten over
de toekomstige verdeling van het Midden-Oosten (Sykes-Picot-overeenkomst)
en anderzijds de onderling verdeelde Arabische nationalisten. Na
de Parijse vredesconferentie trok hij zich teleurgesteld terug;
hij weigerde ook de Britse koninklijke onderscheiding.
Er had zich toen reeds een mythe gevormd rond deze Brit die zich
vaak in Arabische kledij vertoonde en in naam van de Arabische
zaak allerlei ontberingen en folteringen had ondergaan, een
mythe die mede werd versterkt door de publicatie van het boek
Seven pillars of wisdom, dat in 1926 verscheen onder de titel
Revolt in the desert. In 1921 vervulde Lawrence nog enige tijd
de functie van Arabi�-expert aan het ministerie van Koloni�n
(onder Winston Churchill). Daarna nam hij - verontwaardigd over
de behandeling van de Arabieren door de grote mogendheden -
dienst als gewoon soldaat onder de schuilnamen J.H. Ross en T.E.
Shaw in de luchtmacht (RAF). Hij maakte een prozavertaling van
Homerus' Odyssee in 1932 onder de naam T.E. Shaw. Over zijn tijd
als luchtmachtrecruut deed hij verslag in The mint (1955). Dat
hij er uiteindelijk niet in slaagde een literaire carri�re te
volgen, moet worden toegeschreven aan een combinatie van toeval
en ernstige emotionele problemen, nog versterkt door zijn
oorlogservaringen. Hij kwam bij een motorongeluk om het leven.
