Rubriek : De
mens -
geschiedenis
Het uitbreken van de oorlog
in Europa
Frankrijk had de
ernstige nederlaag die het in 1870 tegen Duitsland had geleden,
nooit kunnen verkroppen. Revanche of wraak was de gedachte die
steeds op de achtergrond speelde. De grote mogendheden
moderniseerden om het hardst hun bewapening. Toen het ernaar
ging uitzien dat Frankrijk erin zou slagen om Duitsland in te
sluiten, ontwierp de Duitse generaal Von Schlieffen een
krijgsplan. Uitgaande van een tweefronten-oorlog, wilde hij
eerst in een snelle veldtocht de Fransen verslaan. Vervolgens
zouden de Russen, die met hun krijgsvoorbereidingen toch veel
later klaar zouden zijn, worden aangevallen en vernietigd. Bij
de aanval op Frankrijk zouden de oprukkende Duitse legers om de
Franse vestinggordel heen moeten trekken.
De Balkan was in de beginjaren van de twintigste eeuw een waar
kruitvat. Het nationalistisch gevoel van Servi� werd erg
geprikkeld, doordat het nationalisme zich niet kon uitbreiden
zoals het wilde. De boosheid van de Serven richtte zich vooral
tegen Oostenrijk, dat zelf ook verdere uitbreiding op de Balkan
wilde. Tijdens een bezoek van de Oostenrijkse troonopvolger
Frans
Ferdinand aan Sarajevo werden er twee moordaanslagen op hem
gepleegd. De tweede keer lukte de aanslag en Frans Ferdinand
overleed aan de gevolgen daarvan. Oostenrijk stelde daarop een
ultimatum aan Servi�, dat voor dit land onaanvaardbaar was.
Duitsland steunde Oostenrijk, maar overzag daar de gevolgen niet
van. Servi�, Oostenrijk en Rusland begonnen te mobileseren.
Op 28 juli 1914 verklaarde Oostenrijk aan Servi� de oorlog. Op
de eis van Duitsland dat Rusland de mobilisatie zou staken, werd
niet geantwoord. Daarop verklaarde Duitsland aan Rusland de
oorlog. Hierop volgde de Franse oorlogsverklaring aan Duitsland.
De Duitse troepen overschreden daarop, overeenkomstig het Plan
Von Schlieffen, de Belgische grens. Ze lieten Nederland echter
ongemoeid. De Duitse regering hoopte dat via de neutrale
Nederlandse havens goederen voor Duitsland aangevoerd zouden
kunnen worden. Voor Groot-Brittanni� was de schending van de
Belgische neutraliteit aanleiding om Duitsland de oorlog te
verklaren. Twee groepen mogendheden stonden tegenover elkaar :
de 'Centralen', dat waren Duitsland en Oostenrijk, en de
'Geallieerden', dat waren Groot-Brittanni�, Frankrijk, Rusland ,
Servi� en Belgi�.