Rubriek :
Archeologie
Vindplaatsen van de Klassieke
Oudheid
Efeze (Selcuk in
Turkije)
De
grote steden waren in de Klassieke Oudheid hoogontwikkelde
stadscentra met een ingewikkelde, starre bureaucratie, een
openbaar bestuursstelsel en een ontwikkeld cultureel en
religieus leven. De overvloed van gevonden artefacten en
indrukwekkende gebouwen geven ons een ongekend inzicht in de
steden en de cultuur leren we goed kennen uit de bewaarde
teksten. Efeze is een prachtig voorbeeld van een Grieks-Romeinse
stad die na een eenvoudig begin uitgroeide tot een economisch
centrum en een middelpunt van devotie en vermaak. In Efeze,
gelegen in wat toen Klein-Azi� heette, versmold de inheemse
culturele en religieuze traditie met die van de Griekse en
Romeinse kolonisten tot een rijke, multiculturele samenleving. (
foto : openbare toiletten in Efeze )
Pompeji (Baai van Napels in Itali�)
Op
24 augustus 79 kwam de Vesuvius, een vulkaan bij de Baai van
Napels, tot uitbarsting en begroef de Romeinse plaatsen Pompeji,
Herculaneum, Stabiae en Oplontis onder een dikke laag as en
lava. Deze gebeurtenis is vastgelegd door de historicus Plinius
de Jongere (62-113) in een beschrijving die net zo beeldend en
levendig is als die van een recente ramp. Ook toen al
doorzochten de overlevenden de puinhopen om mensen en
bezittingen te redden. Afgezien hiervan bleven de vindplaatsen
1.700 jaar lang onaangeroerd. De gebouwen en alles daarin bleven
bewaard en leveren ons nu een schat aan informatie, samen met de
lichamen van mensen en dieren.
Het is ��n van de rijkste archeologische vindplaatsen ter wereld
om de uitstekende staat van conditionering, die een uniek beeld
geeft van het Romeinse leven van alledag. ( foto : de boog van
Caligula )
Herculaneum (Baai van Napels in Itali�)
Herculaneum
is in 1709 ontdekt door mensen die een put groeven en in 1735
was het al mogelijk om het amfitheater te bezoeken, waardoor de
stad een befaamde toeristenattractie werd. In 1738 begon men een
systematisch onderzoek met tunnels en springladingen buskruit.
De locatie is sinds kort object voor nieuw onderzoek, maar een
complete plattegrond heeft men nog steeds niet - alleen een paar
straten en gebouwen zijn bekend. Men vermoedt wel dat de stad
een oppervlakte van twintig ha. had - een derde van het
oppervlak van Pompeji - maar dit blijft een gissing tot alle
stadsmuren zijn gevonden. De vindplaats heeft veel informatie
opgeleverd over de organische materialen die de Romeinen
gebruikten en die zelden bewaard gebleven zijn. Houten luiken,
scheidingswanden, zuilen, meubels en zelfs een kinderbedje zijn
gevonden, alle door de enorme hitte verkoold. E�n van de
spectaculairste vondsten is het Huis van de Papyri met een
reusachtige bibliotheek van 1.800 boeken. ( foto : bewaarde
gebouwen )
Grand (Vogezen in Frankrijk)
Deze
Gallo-Romeinse provinciestad ontstond rondom een succesrijk
gezondheidscentrum op een afgelegen open plek in een woud en
heeft daarom niet de typerende indeling van een kleine Romeinse
plaats. Veel Romeinse nederzettingen ontstonden zo, waarin het
badhuis het centrum werd. Het heiligdom hier was gewijd aan
Grannus, een belangrijke Keltische god van de geneeskunst, wiens
heiligdommen voornamelijk rondom Vosges (Frankrijk) lagen.
Grand is de moderne naam voor vermoedelijk het oude Romeinse
Grannum. Latijnse documenten verwijzen naar erediensten voor
Mercurius, Jupiter en Grannus en er zijn aan Grannus en
waarschijnlijk ook aan Mars en Jupiter gewijde tempels
opgegraven. Het onderzoek heeft veel gegevens opgeleverd over de
indeling van de stad, het wegennet en verscheidene gebouwen,
waaronder een grote basilica in Griekse stijl (met een prachtige
moza�ek van een komediemasker en geometrische motieven), enkele
winkels, een monumentale fontein en een groot gebouw naast de
begraafplaats, wellicht een gevangenis. Er is een aantal
nederzettingssporen, waaronder moza�ekvloeren en
hypocaustverwarmingen, zowel in als buiten de stad gevonden. Men
ontdekte een wijdvertakte riolering tot vijftien meter in de
grond, met afvoerkanalen en diepe putten waarop de ganse stad
was aangesloten. Het beroemde amfitheater lag buiten de
stadsmuren tegen een heuvel aan. ( foto : het amfitheater )
