Rubriek :
Historische figuren
Willem Elsschot
Elsschot, Willem,
pseudoniem van Alfons de Ridder (Antwerpen 7 mei 1882 - aldaar
31 mei 1960), Belgisch Nederlandstalig schrijver, studeerde aan
het Hoger Handelsinstituut te Antwerpen, was werkzaam te Parijs,
Rotterdam en Brussel, en vestigde zich in 1914 te Antwerpen,
waar hij na de Eerste Wereldoorlog een eigen advertentiebureau
leidde. Zijn beroep inspireerde hem o.a. tot de romans Lijmen
(1924) en Het been (1938). Hij debuteerde in
laat-naturalistische trant met Villa des Roses (1913), waarin
hij ervaringen uit zijn Parijse tijd verwerkte, maar brak pas in
de jaren dertig definitief door, toen hij 'ontdekt' werd door
Jan Greshoff en de Nederlandse redacteuren van Forum, die hem
als voorloper beschouwden. Na het succes van Kaas (1933) schreef
hij verscheidene romans en novellen en publiceerde hij zijn
schaarse, maar merkwaardige gedichten Verzen van vroeger (1934),
die van 1907 tot 1910 dagtekenen en treffen door hun opstandige
en bittere toon. In de verhalen treden herhaaldelijk twee
figuren op: Boorman, een superieur aftroggelaar, en vaker
Laarmans, een stakker die af en toe aan illusies toegeeft,
overigens een bekrompen man die zich in zijn troosteloos bestaan
schikt met een spottende glimlach, zoals in Kaas en in Elsschots
meesterwerk Het dwaallicht (1946; verfilmd d. F. Buyens, 1973),
waarin het desolate van een leven zonder uitzicht wordt
aangetoond. Het werk van Elsschot onderscheidt zich door
heldere, corrosieve stijl, grotesk vervormende optiek,
ontmaskering van het kleine in de mens, en met brio gehanteerde
ironie en cynisme die een zeker medelijden niet uitsluiten. In
1947 ontving Elsschot de Staatsprijs voor verhalend proza, in
1951 de Constant Huygensprijs en in 1960 (postuum) de
Staatsprijs ter bekroning van een schrijversloopbaan.
