Rubriek :
Historische figuren
Joshua Nkomo
Nkomo, Joshua
Mqabuko Nyankolo (Zimbabwe 19 juni 1917), Zimbabwaans politicus,
vice-premier en voormalig verzetsleider, behorend tot de
Matabele- bevolkingsgroep. Nkomo volgde zijn opleiding in
Zuid-Afrika, werd in 1951 leider van de invloedrijke vakbeweging
voor spoorwegpersoneel en nam in 1952 als voorzitter van de
Bulawayo afdeling van het African National Congress (ANC) deel
aan besprekingen in Londen over een federatie van Rhodesi� en
Nyassaland, waarbij hij zich tegen de federatie verzette. In
1959 ging Nkomo als nationaal ANC-leider in ballingschap in
Engeland, nadat het ANC door de regering van Edgar Whitehead was
verboden.
Nkomo was ��n van de oprichters van Zimbabwe African People's
Union (ZAPU), maar na het verbod op deze partij ging hij in
ballingschap in Tanzania. Onenigheid binnen ZAPU leidde in 1963
tot de oprichting van de Zimbabwe African National Union (ZANU)
met Robert Mugabe als secretaris-generaal. Na de machtsovername
door het Rhodesisch Front van Ian Douglas Smith in 1965 riep
Nkomo op tot militaire interventie en werd samen met andere
nationalisten gevangen gezet. Vrijlating volgde in 1974 en in
1976 vormde Nkomo samen met Mugabe het Patriottisch Front tegen
de gematigde overgangsregering onder Abel Muzorewa. ZAPU (vanuit
Zambia) en ZANU (vanuit Mozambique) voerden een guerrilla tegen
het regeringsleger.
In 1980 volgde de onafhankelijkheid van Zimbabwe. ZAPU verloor
de verkiezingen van dat jaar en nadat Nkomo het ceremoni�le ambt
van president had geweigerd werd hij minister van Binnenlandse
Zaken in de regering Mugabe. In 1982 werd Nkomo ontslagen op
verdenking van samenzwering tegen de regering. ZAPU-aanhangers
kwamen in opstand, maar de regeringstroepen sloegen de rebellie
in Matabeleland neer en Nkomo vluchtte naar Londen. Nkomo keerde
terug naar Zimbabwe, verloor met ZAPU in 1985 opnieuw de
verkiezingen, maar kwam in 1987 met Mugabe overeen dat ZANU en
ZAPU zouden fuseren tot een eenheidspartij. Nkomo werd opnieuw
minister en werd in 1990 benoemd tot vice-president.
