Rubriek : De
mens - algemeen
De eeuw van Lodewijk de
Veertiende
De politieke,
maatschappelijke en culturele ontwikkelingen van de zestiende
eeuw liepen nog ver door in het daarop volgende tijdvak. Het
overwicht dat de Spaanse Habsburgers
zo lang hadden bezeten, begon sterk af te zwakken. De strijd
tegen de opstandige Nederlandse gewesten werd eerst met een
wapenstilstand van twaalf jaar (1609-1621) onderbroken en
eindigde tenslotte in 1648 met de Vrede van Munster.
De Noordelijke Nederlanden werden als 'De Republiek'
zelfstandig. Niet alleen voor deze landen evenwel betekende het
midden van de zeventiende eeuw een belangrijk keerpunt. In
Engeland leidde het vorstelijk streven naar absolute macht tot
een burgeroorlog. Koning Karel I verloor de strijd. Hij werd in
1649 onthoofd en Engeland werd een republiek. In Frankrijk brak
eveneens opstand uit, die bekend staat als de 'Fronde'
(1648-1653). Anders dan in Engeland behield de regering in
Frankrijk de overhand. Daardoor kon Lodewijk de Veertiende in
1661 het bewind aanvaarden en zodoende de absolute koninklijke
macht vestigen. Deze machtsontplooiing in het binnenland ging
gepaard met een agressieve buitenlandse politiek. In plaats van
het Spaanse overwicht moest het Franse overwicht in Europa
komen. De eerzuchtige plannen van de Franse koning zijn niet
geslaagd, ongetwijfeld mede dankzij het optreden van stadhouder
Willem III van Oranje, die in 1688 ook tot koning van Engeland
werd gekroond. Turkije tenslotte ging in de tweede helft van de
zeventiende eeuw in kracht achteruit en verloor veel Europees
grondgebied.
